Chainlink, blok zinciri tabanlı akıllı sözleşmelerin zincir dışında depolanan güvenilir gerçek dünya verilerine erişmesini sağlayan merkeziyetsiz bir uzman ağıdır. Chainlink bu şekilde çalışmalarını yürütebilmek için, uzmanlar olarak bilinen veri sağlayıcılarını doğru ve değerli veriler sağladıkları için Chainlink’in yerel ERC-20 kripto parası LINK ile ödüllendirir.
Chainlink, 12’den fazla blok zinciri ağında çalışan akıllı sözleşmelere kripto piyasası verileri, döviz kurları, endeksler, hava durumu bilgileri, spor istatistikleri, seçim sonuçları, uçuş bilgileri ve diğer bilgileri sağlayan yaklaşık 1000 bağımsız merkeziyetsiz uzman ağından oluşur. Arbitrum, Avalanche, Ethereum, Fantom, Harmony ve Polygon, Chainlink tarafından desteklenen blok zincirleri arasındadır.
Veri sağlayıcıların Chainlink ekosisteminde bir uzman olmak için öncelikle ağın bütünlüğünü korumak üzere önceden belirlenmiş sayıda LINK tokenini stake etmeleri gerekir. Veri sağlayıcıların ağın kapasitesini tehlikeye attığı tespit edilirse, Chainlink bu veri sağlayıcılarının paylarını azaltacaktır.
Chainlink, merkeziyetsiz bir veri sağlayıcısı olmanın ötesinde, Doğrulanabilir Rastgele İşlev (VRF), Koruyucular, Rezerv Kanıtı (PoR) ve Zincirler Arası Birlikte Çalışılabilirlik Protokolü (CCIP) gibi çeşitli hizmetler sunar. Ağın Zincir Dışı Raporlaması (OCR) da node’ların akıllı sözleşmelere on kat daha fazla veri sunmasın sağlarken işletme maliyetlerini de %90 oranında azaltır.
LINK fiyatı ve token ekonomisi
Chainlink’in arzı 1 milyar LINK token ile sınırlandırılmıştır. Yatırımcılar toplam arzın %35’ini alırken node operatörleri ve ekosistem ödülleri %35’ini almıştır. Chainlink’in ana şirketi SmartContract.com, LINK arzının %30’unu almıştır. LINK tokenleri, node operatörleri ödül olarak LINK aldığında, LINK tutan yatırımcılar veya bunları açık piyasada satın alan projeler dolaşıma girer.
Kurucular hakkında
Chainlink, 2017 yılında seri girişimci Sergey Nazarov ve yazılım mühendisi Steve Ellis tarafından kuruldu. Chainlink’i piyasaya sürmeden önce Nasarov, P2P teknolojisini temel alan çeşitli projelerde çalıştı. Turistler için eşler arası bir pazar yeri olan ExistolLocal’ı 2009 yılında kurdu. Beş yıl sonra, tamamen merkeziyetsiz bir posta hizmeti olan CryptocaMail’in lansmanında önemli rol oynadı. Nazarov, 2014 yılında Smartcontract dahil olmak üzere iki şirket daha kurmak için Steve Ellis ile işbirliği yaptı.
Chainlink’in teknik danışmanları arasında blok zinciri sektörünün içinde ve dışında önde gelen isimler yer alıyor. Google’ın eski başkanı ve CEO’su Eric Schmidt, LinkedIn’in CEO’su Jeff Weiner ve DocuSign’in kurucu ortağı Tom Gonser bu listede yer alıyor. Chainlink, Crunchbase’e göre Fundamental Labs, Andreas Schwartz ve Nirvana Capital gibi yatırımcılardan 32 milyon dolar topladı.
Chainlink hakkında öne çıkanlar
Chainlink, Google Cloud’dan gelen hava durumu verilerini entegre eder
Google Cloud ve Chainlink 2019’dan bu yana birlikte çalışarak Google Cloud verilerini bir araya getirmeye olanak sağlıyor. Chainlink, 2021’de Google Cloud’dan merkeziyetsiz hava durumu verilerini tamamen entegre etti. Google Chainlink entegrasyonu, dış dünyadan sürekli olarak Chainlink ağına veri gönderen bir uzman node’u kullanır. Bu veriler daha sonra bir araya getirilip blok zinciri uygulamaları için toplu olarak erişilebilir hale gelir.
Chainlink iş ortakları UNESCO ve UNICEF
Chainlink, Ocak 2021’de blok zinciri teknolojisi hakkında farkındalık yaratmak ve gelecek vaat eden katkıları desteklemek için UNESCO ile güçlerini birleştirdi. Birkaç ay sonra Chainlink, gelişmekte olan ülkelerdeki blok zinciri uygulamalarını finanse etmek için UNICEF ile bir iş ortaklığını duyurdu.
Chainlink 2.0
Chainlink ekibi, Nisan 2021’de Chainlink 2.0 teknik belgesi aracılığıyla protokolü optimize etmeyi planladığını açıkladı. Teknik belgeye göre bir sonraki yükseltmeler, Chainlink protokolünü çalıştırmak için güven gerektirmeyen ve daha merkeziyetsiz bir sistem sağlamaya odaklanacak. Özellikle de bu stratejinin bir bileşeni, staking destekli bir teşvik mekanizması tesis edilmesini gerektiriyor. Sonuç olarak Chainlink, kötü amaçlı node operatörlerin ceza almasını sağlarken dürüst veri sağlayıcıların da LINK ile sabitlenmiş bir staking ekonomisi uygulayarak ödüllendirilmesini sağlayabilir.
Haziran 2022’de, bu yayının yayınlanmasının ardından bir yıldan fazla bir süre sonra Chainlink 2.0, LINK sahiplerinin protokolün doğrulama sürecine daha fazla kişi dahil etmek için stake’lerini devretmelerine izin vereceğini duyurdu. Ayrıca yükseltme, her bir node operatörü için performans metrikleri oluşturacak gelişmiş bir itibar izleme sistemi de içerecektir.
