Kripto borç verme ve alma, bireylerin dijital varlıklarını ödünç vererek getiri kazanmalarını ve borçluların mevcut varlıklarını teminat olarak kullanarak kredi alabilmelerini sağlayarak finansal ortamda devrim yaratmıştır.
Bu faaliyetler, blok zinciri ağındaki akıllı sözleşmeleri kullanan ve aracılara olan ihtiyacı ortadan kaldıran merkeziyetsiz platformlar aracılığıyla gerçekleşir. Bu merkeziyetsiz ve şeffaf ortamda, kripto para borç verme ve borç alma, bireylere pasif kazanç fırsatları sunar ve borç alanlara sorunsuz ve verimli bir şekilde likidite sağlar.
Bu makalede, OKX DeFi’dan ve merkeziyetsiz finansın sağladığı büyüme fırsatlarından en iyi şekilde yararlanabilmeniz için merkezi olmayan kredilendirmenin nasıl çalıştığını ele alacağız.
Genel Bakış
Kripto borç verme, kullanıcıların yatırdıkları kripto varlıklarını düzenli periyodik kazançlar karşılığında ödünç vermelerine olanak tanıyan bir hizmettir.
Kripto borç alanlar için süreç, mevcut kripto varlıklarını teminat olarak kullanarak başlar ve ardından borç alma işlemini kolaylaştırmak için akıllı sözleşmelere güvenilir.
Merkezi olmayan bu sürece hiçbir aracı dâhil olmaz. Bu, daha fazla şeffaflık ve verimliliği teşvik eder.
Kripto borç verme sürecine aşina olan kişiler, kripto borç verme ve borç alma yoluyla pasif kazançlar elde edebilir veya likiditeye erişebilir.
Popüler kripto borç verme ve ödünç alma platformları arasında OKX TR, Aave, Compound ve Venus bulunur.
Kripto Borç Verme Nedir?
Kripto borç verme, bireylerin kripto paralarını ödünç vermesine ve ödünç almasına izin veren bir hizmettir. Bu, kripto alanında artan likidite talebi ve HODLing’e kıyasla ek getiri potansiyeli nedeniyle popülerlik kazanan bir kavramdır.
Borç Verme, Borç Alma ve Satış
Borçlanmanın satışa göre avantajı, mevcut varlığınızı satmadan veya pozisyonunuzu kapatmadan işletme sermayesi elde edebilmenizdir. Bu, bir pozisyondan elde edilen potansiyel kazançları en üst düzeye çıkarmanıza olanak tanır. Örneğin, bir kişi önemli miktarda ETH’ye sahipse ve uzun vadede değerleneceğine inanıyorsa, potansiyel değer artışlarından yararlanmak için ETH varlıklarını satmamayı tercih edebilir.
ETH varlıklarını teminat olarak kilitleyebilir ve bu teminat karşılığında sabit coin ya da diğer tokenler şeklinde sermaye (likidite) borç alabilir. Bu şekilde, ETH’nin potansiyel değerlenmesinden faydalanırken aynı zamanda diğer ihtiyaçlar veya işlemler için likiditeye erişim elde edebilirler.
DeFi Borç Verme ve Borç Alma Nasıl Çalışır?
DeFi’de coğrafya, kredi geçmişi veya kimlik önemli değildir. Kripto kredisi ile ilgili en önemli nokta, herhangi bir bireyin aracılar olmadan kredi alabilmesidir. Para piyasalarının oluşturulmasıyla, kripto para borç verme ve borç alma yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır; bireyler kripto paralarını cüzdanlarında bekletmek yerine, getiri kazanmak için kullanabilir.
DeFi borç verme ve borç alma, merkezi olmayan platformlar ve blok zinciri ağındaki akıllı sözleşmeler aracılığıyla çalışır.
İşte nasıl çalıştığına dair basitleştirilmiş bir genel bakış:
1. Teminat Olarak Kripto Varlık Yatırma
Borç verme veya alma ile ilgilenen bir kullanıcı, genellikle kripto paralar olmak üzere dijital varlıklarını bir borç verme platformuna yatırarak sürece başlar. Bu varlıklar, borç almak için teminat olarak kullanılır ya da borç vermek üzere kullanılabilir hâle gelir.
2. Borçlanma
Borçlular, istedikleri miktarı ve sağlamak istedikleri teminat türünü belirterek kredi talebinde bulunabilirler. Borç verme platformu, borçluları, gereksinimlerine ve kredi koşullarına göre borç verenlerle eşleştirir.
3. Teminat Kilitleme
Krediyi güvence altına almak için, borç alan kişiler seçtikleri teminatı kilitler ve bu teminat, bir tür garanti olarak akıllı sözleşmelerde tutulur. Teminatın miktarı, bir borçlunun alabileceği maksimum kredi miktarını belirler.
4. Kredi Onayı
Teminat kilitlendikten sonra, akıllı sözleşme, borçlunun teminatının gerekli kriterleri karşılaması koşuluyla krediyi otomatik olarak doğrular ve onaylar.
5. Borç Alınan Miktarın Aktarılması
Onaylandıktan sonra, borç alınan varlıklar borç alanın hesabına aktarılır. Varlıklar genellikle kripto para veya sabit coin biçimindedir.
6. Kredi Geri Ödemesi
Borçluların, tahakkuk eden getiri veya ücretlerle birlikte krediyi belirli bir zaman dilimi içinde geri ödemeleri beklenir. Geri ödeme yapılmaması, teminatın likidasyona uğramasına neden olabilir.
6. Getiri ve Ödüller
Borç verenler, yatırdıkları varlıklar üzerinden getiri kazanırlar; bu getiri, borç talebi ve borç verme platformunun politikaları gibi faktörlere bağlı olarak belirlenir. Ayrıca, bazı platformlar katılımı teşvik etmek amacıyla kredi verenlere ödüller veya teşvikler sunar.
Akıllı Sözleşme Otomasyonu
Ethereum üzerine inşa edilen diğer DApp’ler gibi DeFi platformları da borç verme ve borç alma faaliyetlerini kolaylaştırmak için akıllı sözleşmenin gücünden faydalanır. Akıllı sözleşme, kredi vadelerinin otomasyonundan, teminat kilitlemeden, getiri hesaplamalarından ve geri ödeme planlarından sorumludur. Bu otomasyon şeffaflık sağlar, aracılara olan ihtiyacı ortadan kaldırır ve insan hatası olasılığını azaltır.
Aave
Projenin resmî belgelerine göre Aave, kullanıcıların borç veren ya da borç alan olarak katılabildiği merkeziyetsiz ve saklama hizmeti sunmayan bir likidite piyasası protokolüdür. Borç verenler pasif olarak getiri kazanmak için piyasaya likidite sağlarken, borç alanlar aşırı teminatlandırılmış (sürekli) veya yetersiz teminatlandırılmış (tek bloklu likidite) bir şekilde borç alabilirler.
Protokol, ortak bir mantık kümesiyle özerk olarak çalışan bir programdır. Saklama özelliği bulunmayan yani gözetimsiz (non-custodial) bir hizmet olmak ise platformun varlıkların sahibi olmaması anlamına gelir; bu durumda, parayı kilitleyen ve yalnızca kendi mantığına göre hareket ettiren şey, otonom çalışan bir koddur. Varlıkları borç vermek, borç varlık almak veya varlıkları çekmek için bir insandan izin alınması gerekmez.
Aave’in bir DeFi protokolü olarak yönetilmesi nedeniyle, AAVE tokenine sahipseniz, Aave protokolünü ve nasıl çalıştığını iyileştirmeye yönelik tekliflere oy verebilirsiniz.
Aave’de Borç Verme, Varlık Yatırma ve Borç Alma İşlemleri Nasıl Çalışır?
Aave, borç verilen varlıkları ilgili varlıkların likidite havuzlarında toplar; bu havuzların her biri birer akıllı sözleşmedir. Aave, yıllık getiri oranlarını APY (Yıllık Getiri Oranı) biçiminde kullanır; bu oran, hem anapara hem de bu anapara üzerinden biriken getiri üzerinden kazanç sağlar. Tamamlanan her Ethereum bloğuyla birlikte getiri birikir.
Akıllı sözleşme kodu üçüncü taraflarca denetlenir ve açık kaynaklıdır; likidite havuzu detayları herkes tarafından doğrulanabilir. Bu yapı, Aave’in merkezi ve gözetimli borç verme versiyonları olan Celsius ve BlockFi gibi platformlardan farklıdır. Her havuzun getiri oranları, ilgili tokenin ekosistemdeki arz ve talebine dayalı olarak algoritmalar tarafından belirlenir. USDC ve USDT gibi sabit coinlerin getiri oranları bile farklılık gösterebilir.
Likidite yüksek olduğunda getiri oranları düşüktür ve kullanıcıları AAVE’e likidite sağlamaya teşvik etmeye çok fazla ihtiyaç yoktur. Likidite düşük olduğunda ve borç verme ve geri ödemenin teşvik edilmesi gerektiğinde getiri oranları yüksektir.
Borç Verme
Aave protokol havuzlarına borç para vermek, bir kullanıcının getiri kazanmasına olanak tanırken, başkalarının da borç almasına izin verir. Aave’in borç verme sistemi, gerçek zamanlı olarak değişkenlik gösteren getiri oranlarına sahiptir. Borç verenler, varlıklarını çekmek için kredinin vadesinin gelmesini beklemeden istedikleri zaman Aave’den çekim yapabilirler.
Borç veren kullanıcılar, biriktirilen getiriyi temsil eden USDC veya USDT gibi aToken’ları edinir ve bunları diğer platformlarda kullanabilir. Eğer bir aToken başka bir cüzdana transfer edilirse, o cüzdan getiri kazanmaya başlar. Borç verenler, yatırımlarından getiri ve anlık kredi (flash loan) ücretleri üzerinden kazanç elde ederler.
Getiri oranı, borçluların aldıkları krediler için yaptıkları ödemeyi (faiz) ifade eder ve borçlanma oranı ile kullanım oranının çarpımı ile ilişkilidir; kullanım oranı, protokolden ne kadar borç alındığını ölçer. Kullanım oranı yüksekse, protokol likiditeyi çekmek için teşvik edildiğinden, borç verenlerin edindiği APY (Yıllık Getiri) daha yüksek olur. Aave tarafından oluşturulan bir kavram olan flash loan (anlık kredi) ücretleri, borç verenlerin ve aToken sahiplerinin, flash loan hacminin yaklaşık %0.09’luk bir gelir payı almasını sağlar.
Borç Alma
Aave protokol havuzlarından borç almak, kullanıcının bu parayı diğer platformlarda anında kullanmasına olanak tanır; borç aldığı süre, bir blok kadar kısa olabilir ve bu süreçte faiz ödemesi gerekir. Aave bir protokol olduğu için avantajı, bir borç vadesi için ara bir müzakere yapılmamasıdır.
Kredinin süresi ne kadar uzun olursa, o kadar fazla faiz birikir. Aave borçlanması, sabit ve değişken faiz oranlarına sahiptir ve kullanıcılar, Aave teminatlı borç verme seçenekleri arasında geçiş yapabilirler. Bu, kullanıcıların Aave protokolünden aldıkları krediden daha azını borçlanabilmek için daha fazla varlık temin etmeleri (aşırı teminatlandırma) gerektiği anlamına gelir.
Aşırı teminatlandırma, agresif fiyat dalgalanmalarına karşı bir koruma sağlar. Kredi-değer oranı (LTV), piyasa koşullarına göre değişir ve bir kullanıcının teminatına dayalı olarak alabileceği maksimum borç miktarını belirler. Bu oran, teminatın değeri ile borç alınabilecek maksimum miktar arasındaki ilişkiyi gösterir. Örneğin, eğer USDC için LTV %85 ise ve bir kullanıcı 1.000 USD değerinde USDC yatırırsa, başka bir token üzerinden 850 USD borç alabilir.
Sağlık Faktörü
Aave, varlıkların likidasyona karşı güvenliğini temsil eden bir sağlık faktörü kullanır. Sağlık faktörü ne kadar yüksekse, varlıklar likidasyona o kadar uzak ve güvenli olur. Sağlık faktörü 1’in altına düştüğünde, borçlunun teminatı borç değerini karşılamaz ve bu durum likidasyona yol açar. Bu durum, borçlunun teminat tokenlerinin değerinin düşmesi ya da borç alınan tokenlerin fiyatının artması sonucunda gerçekleşir. Likidasyonun önlenmesi için daha fazla teminat varlığı sağlamak, aşırı teminatlandırma (overcollateralization) açısından önemlidir. Bir kullanıcı likidasyondan kaçınmak için sağlık faktörünü 2’nin üzerinde tutarak ve aynı zamanda kredinin bir kısmını geri ödeyerek sağlık faktörünü artırabilir.
DeFi Dünyasına Nasıl Giriş Yapılır?
Aave, Compound ve Venus gibi çok sayıda borç verme protokolüne OKX Web3 Cüzdan üzerinden erişebilirsiniz. Başlamak için OKX uygulamasını indirin, cüzdana geçin ve alt kısımda buluna Earn sekmesine gidin.
Ekranın üst kısmında bulunan arama kutusu ile varlık veya protokole dayalı stake fırsatları için arama yapabilirsiniz.
OKX Loan
%1 gibi düşük yıllık faiz oranlarıyla anında onaylanan Esnek Kredi seçenekleriyle ilgileniyorsanız OKX Loan sayfasına göz atabilirsiniz. Burada çeşitli teminat kredisi seçenekleri sunuyor ve bunlar için gecikme ücreti ödemeden istediğiniz zaman geri ödeme yapma özgürlüğü veriyoruz. Kredi mekanizmasının nasıl çalıştığı hakkında daha fazla bilgi edinmek için OKX Kredi kılavuzumuza göz atın.
Sonuç ve Sonraki Adımlar
Aave ve Compound Finance gibi kripto kredi platformlarının popülerliği göz önüne alındığında, kripto para borç verme ve borçlanmanın DeFi alanında dönüştürücü bir güç hâline geldiğini söylemek mümkündür. Blok zinciri teknolojisinden ve akıllı sözleşmeden yararlanan bu faaliyetler, bireylere finansal varlıkları ve faaliyetleri üzerinde benzeri görülmemiş bir kontrol sunar. Merkeziyetsiz platformlar aracılığıyla kullanıcılar, borç vererek getiri kazanmak veya borç almak için dijital varlıklarını kullanabilirler. Bu, aracılara olan ihtiyacı ortadan kaldırarak şeffaflık, verimlilik ve erişilebilirlik sağlar.
Kripto kredi verme ve borçlanma seçeneklerinizi keşfetmek isterseniz, cazip getiriler ve LTV oranları sunan en iyi kripto kredi platformları göz atabilirsiniz. Ayrıca dilerseniz Goldfinch Protocol ve Compound Finance gibi platformlara yönelik ayrıntılı kılavuzlarımızı okuyarak kripto kredisi hakkında daha fazla bilgi edinebilirsiniz.
Sorumluluk Reddi:
BU MAKALE SADECE BİLGİLENDİRME AMACIYLA SUNULMUŞTUR. YATIRIM, VERGİ VEYA HUKUK İLE İLGİLİ TAVSİYE VERME AMACI TAŞIMAMAKTA OLUP DİJİTAL VARLIKLARIN ALINIP SATILMASINA VEYA BU VARLIKLARIN ELDE TUTULMASINA YÖNELİK BİR TEKLİF OLARAK DEĞERLENDİRİLMEMELİDİR. SABİT COİNLER DE DÂHİL OLMAK ÜZERE TÜM DİJİTAL VARLIKLAR YÜKSEK DERECEDE RİSK İÇERİR, BÜYÜK FİYAT DALGALANMALARI SERGİLEYEBİLİR VE HATTA TAMAMEN DEĞERSİZ HÂLE GELEBİLİR. DİJİTAL VARLIKLARLA AL-SAT YAPMANIN VEYA BU VARLIKLARA SAHİP OLMANIN SİZİN İÇİN UYGUN OLUP OLMADIĞINI, KENDİ FİNANSAL DURUMUNUZA GÖRE DİKKATLİCE DEĞERLENDİRMENİZ GEREKLİDİR. ŞAHSİ KOŞULLARINIZA İLİŞKİN SORULARINIZ İÇİN LÜTFEN KENDİ HUKUK/VERGİ/YATIRIM UZMANINIZA DANIŞIN.
Sıkça Sorulan Sorular
Kripto para borç verme, bireylerin dijital varlıklarını başkalarına getiri karşılığında borç verebildiği bir DeFi (merkeziyetsiz finans) uygulamasıdır. Borç alanlar, kendi varlıklarını teminat olarak gösterdikten sonra ek likidite elde edebilirler.
Kripto para kredi platformları, işlemleri kolaylaştırmak için blok zinciri ağındaki akıllı sözleşmeleri kullanır. Borç verenler dijital varlıklarını bir kredi havuzuna yatırırlar ve borç alanlar teminat olarak kendi varlıklarını sağlayarak bu varlıklara erişebilirler. Akıllı sözleşme, kredi koşullarını, getiri hesaplamalarını ve geri ödeme planlarını otomatik olarak uygular.
Pasif getiri ve DeFi ekosisteminde ek likidite sağlamaktan daha fazla merkeziyetsizlik ve erişilebilirliğe kadar pek çok avantaj sunan kripto para borç verme sistemi, birçok DeFi kullanıcısı tarafından benimsenmiş çekici bir DeFi uygulamasıdır.
Çoğu kripto para kredi platformu, Bitcoin, Ether ve sabit coinler dâhil olmak üzere çeşitli yaygın kripto para birimlerini destekler.
Kripto para kredilerinde getiri oranları genellikle piyasa arz ve talebine göre belirlenir. Kredilere olan talebin artması, getiri oranlarının yükselmesine neden olabilir. Ek olarak, teminat varlığı ile ilişkili riskler de getiri oranlarını etkileyebilir.
