OKX’in Kurucusu ve CEO’su Star Xu
Ethereum, on yıl önce sadece kriptoyu değil; finansı, uygulamaları ve güveni nasıl algıladığımızı kökten değiştirme vaadiyle ortaya çıktı. Bugün, Ethereum'un 10. yıl dönümünü kutlarken yalnızca OKX olarak değil; açık fikirler, dayanıklı teknolojiler ve cesur gelecek planları üzerine kurulu bir sektör olarak birlikte katettiğimiz yolu düşünmeden edemiyorum.
Vitalik'le İlk Karşılaşmam
Ethereum henüz piyasaya çıkmadan önce Vitalik Buterin'le ilk karşılaştığım anı hâlâ çok net hatırlıyorum. O zamanlar inanılmaz zeki, alçak gönüllü ve biraz da içine kapanık bir gençti. Kripto etkinliklerine gelir, kiminle konuşma şansı bulsa onlara programlanabilir blok zincirlerin geleceğin ta kendisi olduğunu anlatırdı. İtiraf etmeliyim ki o zamanlar vizyonunun ne kadar büyük olduğunu tam olarak kavrayamamıştım. Vitalik, OKX'te Ethereum'u listelememizi istemişti fakat ben çok da ikna olmamıştım. O dönemde benzer projeler çoktu ve Ethereum da onlardan biri gibi görünüyordu. Ancak Vitalik'in gördüğünü hiçbirimiz görememiştik. DeFi, DAO'lar, NFT'ler, Katman 2 çözümleri ve zincir üstü kimliğin temelleri daha o zamanlar yazılmamıştı bile. Hayatımda yanıldığıma bu kadar memnun olduğum çok az durum vardır. Ethereum'un yükselişine, benimsenmesine ve yeni nesil internetin temel yapı taşı haline gelişine tanık olmak gerçekten ilham vericiydi. OKX olarak, son on yılda bu ekosistemi anlamlı bir şekilde destekleyebildiğimiz için gurur duyuyorum.
Ethereum’dan İlham Alan Güven ve Şeffaflık
OKX olarak, teknolojimizi her zaman Ethereum'un temel değerleriyle uyumlu hale getirmeye inandık: açıklık, şeffaflık ve izne gerek duymayan bir yenilikçilik anlayışı. Bu yaklaşımımızın en somut örneği ise 2022'nin sonlarında başlattığımız Rezerv Kanıtı sistemimizdir.
Kapalı denetimler ya da üç ayda bir sunulan beyanlara bel bağlamak yerine farklı bir yol izledik. Ethereum’un ZK rollup ekosistemiyle öncülük ettiği sıfır bilgi kanıtlarını (zero-knowledge proofs) kullanarak üçüncü taraflara güvenmeye gerek bırakmayan, gerçek zamanlı bir doğrulama altyapısı oluşturduk. Bu sistem sayesinde her kullanıcı, varlıklarının sistemde eksiksiz şekilde tutulduğunu bağımsız olarak doğrulayabiliyor. Üstelik tüm bunları gizliliğinden ödün vermeden ya da körü körüne güvenmek zorunda kalmadan yapabiliyor.
Bugüne kadar 32 ay üst üste Rezerv Kanıtı yayımladık ve bunu kesintisiz bir şekilde sürdürmeyi hedefliyoruz. Bu bir pazarlama kampanyası değil; bir felsefe. Hızla değişen ve zaman zaman sınırları zorlayan bu ekosistemde biz sabit kalmak istiyoruz: güven talep etmeyen, onu hak eden bir platform olmak için çalışıyoruz.
Ethereum’a ve Onu İnşa Edenlere Süregelen Desteğimiz
Yıllar boyunca Ethereum’un büyümesine yardımcı olmak için elimizden gelen her türlü desteği sağladık; erken dönemde yüzlerce ERC-20 token’ı listelemekten geliştirici araçlara, likidite desteğine ve staking altyapısına yatırım yapmaya kadar pek çok adım attık. DeFi protokolleri, NFT üreticileri ve yeni ortaya çıkan Katman 2 ağlarıyla iş birliği içinde çalışarak dünya çapındaki kullanıcılara daha fazla erişim, hız ve düşük maliyet sağladık.
Bu yolculuğumuzun en önemli ve heyecan verici dönüm noktalarından biri, Polygon'un Zincir Geliştirme Kiti (CDK) altyapısını kullanarak geliştirdiğimiz yeni Ethereum Katman 2 ağı olan X Layer’ın hayata geçmesidir. X Layer, henüz erken aşamada olmasına rağmen, OKX’in uzun vadeli vizyonunun temel taşlarından biridir ve olgunlaşmış Katman 2 çözümlerine kıyasla önemli bir konumdadır. X Layer, Ethereum Katman 2 mimarisinin ölçeklenebilirliğini ve modülerliğini, OKX’in son birkaç yılda oluşturduğu likidite, kullanıcı tabanı ve ürün ekosistemiyle bir araya getiriyor.
X Layer’ı bizim için anlamlı kılan en önemli unsurlardan biri, yalnızca teknik değil aynı zamanda ekonomik olarak da ekosistemimizin merkezinde yer alma potansiyelidir. Bu amaçla, OKX ekosistem token’i olan OKB’yi, X Layer’ın yerel gas token’ı hâline getirmek için çalışmalar yürütüyoruz. Böylece işlettiğimiz altyapıyla onu kullanan topluluk arasında daha derin ve kalıcı bir bağ kurmayı hedefliyoruz. Kullanıcıların gas ücretlerini OKB ile ödeyebilmesi sayesinde, kullanım, yönetişim ve ağ büyümesi gibi temel unsurlar birbirine entegre ve sürdürülebilir bir yapıya kavuşacaktır.
Ethereum’un kapasitesini artırmaya yönelik çalışmalarımız bununla sınırlı kalmıyor. Bugün OKX Web3 Cüzdan Arbitrum, Optimism, zkSync, Linea gibi önemli Ethereum Katman 2 ağları da dahil olmak üzere 100’ün üzerinde blok zincirine yerel destek sağlıyor. Ayrıca zincirler arası işlem araçları, akıllı yönlendirme sistemleri ve birleştirilmiş likidite çözümleri de geliştirdik. Bunların hepsi tek bir amaca hizmet ediyor: Ethereum’u herkes için, her yerde daha kolay ve erişilebilir hale getirmek.
Yakın zamanda, akıllı cüzdan deneyimini geliştiren ve güvenlik ile bileşenlik açısından yeni olanaklar sunan EIP-7702 desteğini de OKX altyapısına entegre ettik. Bu, önümüzdeki yıllarda desteklemeye devam edeceğimiz birçok Ethereum tabanlı yenilikten yalnızca biridir.
Yıllar Sonra Aynı Sahnede
Geçtiğimiz dönemde Vitalik ile yeniden bir araya gelme fırsatı bulduk. OKX ofislerini ziyaret etti ve TOKEN2049 etkinliğinde Singapur’da, Haider ile birlikte sahneye çıkarak Ethereum’un geleceği üzerine bir sohbet gerçekleştirdik.
Benden ETH’yi listelememi isteyen aynı kişiyle yan yana oturmak ve bu sefer Ethereum’un önümüzdeki on yıldaki yolculuğunu tartışıyor olmak gerçeküstü bir duyguydu. Bu sohbetimizde Hisse Kanıtı mekanizmasını, Katman 2 ağlarının evrimini ve OKX gibi merkezi platformların, temel prensiplerinden ödün vermeden merkeziyetsiz ekosistemleri nasıl destekleyebileceğini konuştuk.
Bu konuşma, sadece ne kadar ilerlediğimizi değil, aynı zamanda daha ne kadar ilerlememiz gerektiğini de gözler önüne serdi. Ethereum, sağlam bir temel oluşturmuştu. Artık bu temeli küresel, kapsayıcı ve kalıcı bir sisteme dönüştürmek biz geliştiricilerin, kullanıcıların, platformların ve tüm topluluğun sorumluluğundaydı.
Zincirin İlk Halkalarından Yeni Bir Çağın Eşiğine
Ethereum; finans, oyun, kimlik ve yazılım alanlarında sınırları çoktan değiştirdi. Fakat inanıyorum ki önümüzdeki on yıl çok daha köklü değişiklikler getirecek. Önümüzdeki dönemde tamamen otonom zincir üstü uygulamalar, kullanıcıya ait dijital kimlikler, yapay zeka destekli akıllı sözleşmeler ve üçüncü taraflara ihtiyaç duymayan, geleneksel finans sistemine alternatif oluşturabilecek altyapılarla karşılaşacağız.
OKX olarak bu geleceği gerçeğe dönüştürmek için tüm gücümüzle çalışıyoruz. Ethereum altyapısına yatırım yapmaya, ölçeklenme yol haritasını desteklemeye, güvenli staking hizmetleri sunmaya ve sıfır bilgi kanıtlarıyla (ZK) desteklenen Rezerv Kanıtı sistemimizi daha da şeffaf hâle getirmeye devam edeceğiz. Yarının dünyasını inşa eden geliştiricilere ve o dünyada yaşayacak olan kullanıcılara desteğimizi sürdüreceğiz.
Vitalik’e, Ethereum Vakfı’na ve bu muazzam yolculukta katkı sunan herkese on yılın ardından teşekkür ediyorum. Hepimize fikirlerin gerçekten dünyayı değiştirebileceğini gösterdiniz. Yeter ki onlara inanıp inşa etmeye cesaret edelim.
Ethereum’un önümüzdeki on yılı başlıyor.
Gelin, geleceği birlikte yazalım.
—
Star Xu
OKX'in Kurucusu ve CEO’su