Move programlama dili üzerine inşa edilen ilk katman 1 blok zinciri olan Aptos, kripto dünyasında gelecek vadeden bir rakip olarak ortaya çıktı. Ölçeklenebilirlik, güvenlik ve geliştirici deneyimine odaklanması hem yatırımcıların hem de geliştiricilerin büyük ilgisini çekti. Bu kapsamlı rehberde, Aptos ekosistemini inceleyerek bu yenilikçi platformda ses getiren en iyi projelerden ve DApp’lerden bazılarını keşfedeceğiz.
Genel Bakış
Aptos, Move programlama dilinden yararlanan bir katman 1 blok zinciridir. Kullanıcıları ve geliştiricileri çekmek için ölçeklenebilirlik, güvenlik ve geliştirici deneyimine odaklanmıştır.
Aptos, AptosBFT aracılığıyla gelişmiş ölçeklenebilirlik, sağlam güvenlik önlemleri ve kapsamlı kaynaklara sahip geliştirici dostu bir ortam sunar.
Aptos ekosistemi, Amnis Finance, Thala, Aries Markets, Cellana ve gibi önemli projelerle hızla genişliyor ve ağdaki Kilitlenen Toplam Değere (Total Value Locked, “TVL”) katkıda bulunuyor.
Kullanıcılar, APT tokeni edinerek, çeşitli Aptos DApp’leriyle etkileşime girerek ve geliştirmeye veya yönetişime katkıda bulunarak Aptos ekosistemine katılabilirler.
Aptos Nedir?
Aptos ekosistemininin ayrıntılarına girmeden önce, Aptos’un genel olarak ne olduğunu anlamak çok önemlidir. Aptos, DApp oluşturmak için güvenli, ölçeklenebilir ve geliştirici dostu bir platform sağlamak üzere tasarlanmış halka açık bir katman 1 blok zincirdir. Sonunda Diem’e dönüşen bir proje olan Libra’nın geliştirilmesinde etkili olan eski Facebook mühendisleri tarafından kurulmuştur.
Aptos ile ilgili benzersiz olan şey, işlem yürütmek için Block-STM’den yararlanmasıdır. Esasen, Yazılım İşlemsel Bellek ilkeleri etrafında inşa edilen akıllı sözleşmeler için paralel bir yürütme motorudur. Move akıllı sözleşme dili ile birleşen bu özellik, Aptos’un rakip katman 1’ler arasında öne çıkmasına yardımcı oluyor.
Aptos’un Temel Özellikleri
Aptos, güçlü bir ekosistem oluşturmak ve sürdürmek için aşağıdaki üç temel özelliğe dayanır.
Ölçeklenebilirlik
Aptos, ölçeklenebilirliği gelişmiş mimari ve yenilikçi teknolojilerin bir kombinasyonu ile ele alır. Ölçeklenebilirliğinin temelinde, yüksek düzeyde hata toleransı sağlarken işlemleri hızlı sonuçlandırabilmek için tasarlanan Aptos Byzantine Fault Tolerant (AptosBFT) mutabakat mekanizması yer alır. Ağır yük altında yavaşlayabilen geleneksel blok zinciri modellerinin aksine AptosBFT, birden fazla doğrulayıcının paralel çalışmasına olanak tanıyarak verimi büyük ölçüde artırır.
Aptos’un ölçeklenebilirliği, paralel yürütme modeli ve dinamik sharding ile daha da desteklenmektedir. İşlemleri sırayla işleyen geleneksel blok zincirlerinin aksine Aptos, Block-STM kullanarak uyumlu işlemlerin paralel olarak yürütülmesine olanak tanır ve verimi önemli ölçüde artırır. Dinamik sharding ayrıca iş yüklerini birden fazla düğüme dağıtarak ölçeklenebilirliği artırır ve yoğun trafik sırasında bile tutarlı performans sağlar. Bu kombinasyon, Aptos’u güvenlik ve merkeziyetsizliği korurken yüksek talep gören uygulamalar için çok uygun hâle getirir.
Güvenlik
Aptos’un güvenlik konusundaki kararlılığı, çok yönlü yaklaşımında açıkça görülmektedir. Öncelikle yukarıda bahsedilen AptosBFT kullanımı, hedefli saldırılara karşı esneklik sağlar. Move Prover ve gerçek Move programlama dilinin kullanımı yoluyla resmî doğrulama da akıllı sözleşme güvenlik açıklarını en aza indirmeye yardımcı olur. En son güvenlik tehditlerine karşı güncel kalmak için, sağlam kriptografik teknikler kullanıcı verilerini ve işlemlerini korurken, protokolün sürekli güncellemeleri ve denetimleri tehditlerin belirlenmesine ve etkisiz hâle getirilmesine yardımcı olur. Son olarak, her şeyin yolunda gitmesi için düzenli güncellemeler ve denetimler Aptos’un güvenliğini daha da artırarak onu merkeziyetsiz uygulamalar için güvenilir bir platform hâline getirir.
Aptos, bu temel güvenlik önlemlerinin ötesinde, olası güvenlik açıklarının belirlenmesine ve ele alınmasına aktif olarak katkıda bulunan güçlü bir geliştirici ve güvenlik uzmanı topluluğundan yararlanır. Bu topluluk odaklı yaklaşım, sürekli iyileştirme kültürünü teşvik eder ve ağın güvenliğinin zaman içinde korunmasına yardımcı olur.
Geliştirici Dostu
“İnşa edersen gelirler”, blok zinciri geliştirici topluluğunda sıkça duyulan bir ifade. Aptos da tüm beceri seviyelerindeki geliştiriciler için kapsayıcı bir ekosistem geliştirmeye kendini adamış durumda. Bu çabanın merkezinde, güvenlik ve netlik için tasarlanmış Move programlama dili yer almaktadır. Güçlü yazım ve kaynak odaklı modeli, geliştiricilerin güvenli akıllı sözleşmeler oluşturmasına olanak tanıyarak yeniden giriş saldırıları gibi yaygın güvenlik açıklarını en aza indirir.
Aptos, temel ve ileri düzey kavramları kapsayan kapsamlı dokümantasyonuyla geliştirici deneyimini zenginleştirir. Geliştiricilerin hızlı bir şekilde başlamasına yardımcı olmak için öğreticiler ve API referansları da dâhil olmak üzere çok sayıda kaynak sunar. Aptos, uygulama geliştirmeyi desteklemek için dağıtımdan önce risksiz denemelere olanak tanıyan testnetler gibi çeşitli araçlar sunar. Devnet ve testnet ortamlarının bu entegrasyonu, kapsamlı testleri kolaylaştırarak sağlam uygulamalar elde edilmesini sağlar.
Son olarak Aptos, birlikte çalışabilirliği vurgulayarak diğer platformlara kolay bağlantılar sağlar ve zincirler arası etkileşimleri destekler. Bu durum, Aptos ekosistemindeki yenilikleri hızlandırırken merkeziyetsiz uygulamaların olanaklarını genişletir, işlevselliklerini ve erişimlerini artırır.
Aptos ölçeklenebilirliğe, güvenliğe ve geliştirici dostu olmaya öncelik vererek, canlı ve sürdürülebilir bir ekosistemi teşvik ederken çeşitli DApp’leri güçlendirmeyi amaçlamaktadır.
En İyi Aptos Ekosistem Projeleri ve Protokolleri
Aptos ekosistemi, platform üzerinde inşa edilen çok çeşitli projelerle hızla büyüyor. İşte göz atmanız gereken en iyi Aptos projelerinden bazıları.
Franklin Templeton
Küresel varlık yönetimi devi Franklin Templeton kısa süre önce zincir üstü para piyasası fonu FOBXX’in Aptos’ta piyasaya sürüldüğünü duyurdu. Aptos’ta BENJI tokeni ile temsil edilen Franklin Templeton’ın FOBXX’i, aboneliklerde 20 milyon doları aşarak kurumsal blok zincirinin benimsenmesinde bir artışa işaret etti. Aptos Foundation ile yapılan iş birliği, gerçek dünya varlıklarının (Real World Assets, “RWA”) ve hazine destekli varlıkların Move kullananlar gibi EVM dışı blok zinciri ortamlarında birlikte çalışabilirliğini artırmayı amaçlıyor.
Amnis Finance
Amnis Finance, Aptos’ta likidite stake etmeye öncülük ediyor. Aptos ekosisteminin temel bir bileşeni olan Amnis Finance, kullanıcıların likiditelerini açarken APT tokenlerinden ödül kazanmalarını sağlayan güvenli, kullanıcı dostu ve yenilikçi bir likit stake protokolü sunuyor. Protokol, bu yazının yazıldığı sırada 650 milyon USD olan Aptos TVL’ye katkıda bulunanlar arasında sürekli olarak ilk beşte yer alıyor.
Amnis Finance, Eylül 2024’te OKX Ventures ortaklığındaki ilk finansman turunu kapattı. Bu da Amnis’in yenilikçi likit stake çözümünü Aptos DeFi ekosistemine daha fazla entegre ederken stratejik ortaklıklar aracılığıyla erişimini genişletecek. Amnis ayrıca Aptos Foundation ve OKX Ventures ile iş birliği yaparak Aptos Movementum Accelerator’ı başlattı. Aptos Movementum Accelerator, Aptos blok zincirinde büyümeyi ve yeniliği teşvik etmek için girişimlere finansal destek, uzman mentorluk, ağ oluşturma fırsatları ve daha fazlasını sağlayarak Asya Pasifik bölgesindeki Web3 öncülerini güçlendirmeyi amaçlayan bir girişim.
Thala
Thala Finance, Aptos ekosisteminin önemli bir oyuncusudur ve öncelikle yenilikçi merkeziyetsiz sabit coin Move Dollar (MOD) ile tanınmaktadır. Bu sabit coin, genellikle kriptonun fiyat oynaklığıyla ilişkili riskleri azaltmayı amaçlayarak aşırı teminatlandırılmıştır. Move Dollar’ın çıkışı sadece daha istikrarlı bir değişim aracı sağlamayı değil, aynı zamanda kullanıcıları aşırı teminatlı borçlanma konusunda güçlendirerek ekosistemdeki likiditeyi ve finansal seçenekleri daha da artırmayı amaçlamaktadır. Ayrıca Thala, derin likidite ve piyasanın etkili bir şekilde yeniden dengelemesini amaçlayan sermaye açısından verimli bir Otomatik Piyasa Yapıcı (Automated Market Maker, “AMM”) işletmektedir. Bu tasarım, traderların ve likidite sağlayıcılarının optimum sermaye verimliliğinden yararlanabilmesini sağlayarak merkeziyetsiz ticaret faaliyetlerinde bulunmayı kolaylaştırır.
Thala’nın hem bir kredi platformu hem de bir likidite sağlayıcısı olarak sahip olduğu ikili yetenekler, Aptos ekosisteminde sağlam bir finansal katman geliştirmek için çok önemlidir. DeFi ortamı gelişmeye devam ettikçe, Thala’nın sabit coin ve likidite yönetimi araçları Aptos’u ölçeklendirmek için hayati önem taşıyabilir. Ayrıca, Aptos Foundation ile Thala Labs arasında yakın zamanda kurulan ve 1 milyon USD’lik Thala Foundry hibe fonunu içeren ortaklık, platformda daha fazla DeFi inovasyonu için güçlü bir desteğe işaret ediyor.
PancakeSwap (Aptos Entegrasyonu)
Önceki kripto boğa koşusu sırasında dikkat çeken orijinal DEX’lerden biri olan PancakeSwap, Aptos blok zinciriyle entegre olarak önemli bir hamle yaptı ve Binance Akıllı Zincir (Binance Smart Chain, “BSC”) üzerindeki işlem hacmine göre önde gelen merkeziyetsiz borsalardan biri olarak erişimini daha da genişletti. Kullanıcı dostu arayüzü ve derin likidite havuzlarıyla tanınan PancakeSwap, hem acemi hem de deneyimli traderlara hitap eden çok çeşitli işlem çiftleri sunuyor. Bu entegrasyon, Aptos ekosistemine sadece yerleşik kullanıcı tabanını getirmekle kalmıyor, aynı zamanda likiditeyi de artırarak platformu güvenilir merkeziyetsiz alım satım çözümleri arayan yatırımcılar için cazip bir seçenek hâline getiriyor.
Artık Aptos’ta bulunan PancakeSwap ile kullanıcılar, gelişmiş likidite sayesinde daha sorunsuz işlemleri ve daha düşük kaymayı destekleyen ticaret özelliklerine sorunsuz erişimden yararlanabiliyorlar. Bu iş birliği, Aptos bünyesindeki genel DeFi ortamını güçlendirerek merkezi olmayan finans uygulamaları için daha verimli ve kullanıcı dostu bir ortam yaratıyor. PancakeSwap gibi güvenilir bir platformun Aptos’taki varlığı, yeni kullanıcıları çekecek ve ekosistem içinde daha fazla katılımı teşvik ederek Aptos’un hızla gelişen DeFi sektöründe rekabetçi kalmasına yardımcı olacaktır. Sonuç olarak, PancakeSwap’in entegrasyonu Aptos deneyimini önemli ölçüde zenginleştiriyor ve merkezi olmayan ticaret için sağlam bir piyasa ortamını destekliyor.
LiquidSwap (Pontem Network)
Pontem Network tarafından geliştirilen LiquidSwap, Aptos blok zincirindeki ilk AMM DEX olarak konumlandırılmıştır. Hem değişken varlıklar için tasarlanmış sabit ürün havuzlarını hem de sabit coinler veya yakından ilişkili varlıklar için sabit takas havuzlarını içeren benzersiz bir ikili işlevsellik sunar. Bu çok yönlülük, yatırımcılara ve likidite sağlayıcılarına birçok farklı varlığı etkin bir şekilde yönetmek için gerekli araçları sunmak üzere tasarlanmıştır. Güvenilirlik ve verimliliğe vurgu yapan LiquidSwap, merkezi olmayan finansal hizmetlere olan talep artmaya devam ettikçe çok önemli olan verimli likidite yönetimi ve alım satım faaliyetlerini desteklemeyi amaçlamaktadır.
LiquidSwap, alım satımın yanı sıra, kullanıcıların likidite havuzlarına katılarak ödüller kazanmalarına olanak tanıyan likidite sağlama hizmeti de sunmaktadır. LiquidSwap, bu iki işlev arasında köprü kurarak Aptos blok zincirinin gelişimine ve sağlamlığına önemli ölçüde katkıda bulunabilir.
Aries Markets
Aries Markets, Aptos ekosistemindeki önde gelen DeFi protokollerinden biridir ve borç verme, borç alma ve zincir üzerinde kaldıraçlı alım satım konularında uzmanlaşmıştır. Bu platform, DeFi alanında kullanıcı güvenliğini ve özerkliğini sağlamak için çok önemli bir özellik olan tam velayeti elinde tutarken kullanıcıların kripto varlıklarından yararlanmalarına olanak tanır. Aries Markets’in göze çarpan bir yönü, kazançları en üst düzeye çıkarmak isteyen hem perakende hem de kurumsal tüccarları çeken zincir içi kaldıraçlı alım satım olanağı sağlamasıdır. Aries Markets, kullanıcıların varlıklarına karşı borçlanmalarını sağlayarak, varlık kontrolünden ödün vermeden sermayenin verimli kullanılmasına olanak tanır.
Alım satıma ek olarak Aries, kullanıcıların varlıklarından faiz kazanmalarına veya teminatlı krediler yoluyla likiditeye erişmelerine olanak tanıyan sağlam bir borç verme ve borçlanma çerçevesi sunar. Bu özellik kombinasyonu, Aptos ekosisteminde bulunan genel finansal araçları geliştirerek önde gelen bir DeFi merkezi olma hedefine katkıda bulunuyor. Genel olarak Aries Markets, çeşitli kullanıcıların ihtiyaçlarını karşılayan gelişmiş finansal ürünler ve likidite çözümleri sunarak Aptos’un yeteneklerini genişletmede önemli bir rol oynamakta ve sonuç olarak Aptos’un DeFi ortamındaki konumunu güçlendirmektedir.
Aptos Ekosistemine Nasıl Dâhil Olabilirsiniz?
Aptos ekosistemine dâhil olmak istiyorsanız, başlamak için atabileceğiniz bazı adımları burada bulabilirsiniz.
APT Satın Almak
Borsalar: APT çeşitli kripto para borsalarında mevcuttur. Spot Aptos işlemlerinden APT sürekli swap’larına kadar, APT’ye erişebilmeniz için her türlü yolu sunuyoruz.
Stake: Aptos ağında coinlerinizi stake ederek veya OKX zincir üst Earn’e katılarak da APT kazanabilirsiniz. Stake etmek sonuçta ağın güvenliğini sağlamaya yardımcı olur ve katılımcılara ödüller sağlar.
Aptos DApp’leri ile Etkileşim
Cüzdanlar: Aptos DApp’leri ile etkileşim kurmak için uyumlu bir cüzdana ihtiyacınız olacak. Popüler seçenekler arasında OKX Web3 Cüzdan ve Petra bulunmaktadır.
DApp’leri Kullanmak: Bir cüzdan oluşturduktan sonra, çeşitli Aptos DApp’lerini keşfedebilir ve kullanabilirsiniz. Birçok DApp, özellikleriyle etkileşimi kolaylaştıran kullanıcı dostu arayüzlere sahiptir.
Aptos Topluluğuna Katkıda Bulunmak
Geliştirme: Bir geliştiriciyseniz, yeni DApp’ler oluşturarak veya mevcut olanları geliştirerek Aptos ekosistemine katkıda bulunabilirsiniz.
Yönetişim: Aptos, token sahiplerinin karar alma süreçlerine katılmasına olanak tanıyan bir yönetişim mekanizması uygulayabilir. Tekliflere oy vererek ve geri bildirimde bulunarak yönetişime katkıda bulunabilirsiniz.
Sonuç ve Sonraki Adımlar
Aptos ekosistemi hızla gelişiyor ve giderek daha fazla sayıda heyecan verici proje ve DApp geliştiriliyor. Bir trader olarak, ekosistemdeki en son gelişmeler ve fırsatlar hakkında bilgi sahibi olmak çok önemlidir. Aptos’un temel özelliklerini anlayarak, en iyi projeleri keşfederek ve topluluğa aktif olarak katılarak, bu yenilikçi blockchain platformunun büyümesinden ve başarısından faydalanmak için kendinizi konumlandırabilirsiniz.
Aptos hakkında daha fazla bilgi için, Move destekli katman 1 ağı hakkında bilmeniz gereken her şeyi kapsayan Aptos kılavuzumuzu okuyun. Aptos’un neden Solana ile karşılaştırıldığını merak ediyorsanız, Solana hakkında içeriği okuyarak Aptos’un neden bir Solana katili olarak etiketlendiğini öğrenebilirsiniz.
Sık Sorulan Sorular
Aptos, ölçeklenebilirlik, güvenlik ve geliştirici deneyimine odaklanarak kendisini diğer katman 1 blok zincirlerinden ayırıyor. Hibrit mutabakat mekanizması, ilişkisel veri tabanına geçiş ve geliştirici dostu ekosistemi onu benzersiz bir platform hâline getirmektedir.
Aptos dokümantasyonu, Move programlama dilini öğrenmek için kapsamlı kaynaklar sağlar. Resmî Aptos Foundation web sitesi adresinde eğitimler, örnekler ve referans materyalleri bulabilirsiniz.
Aptos gibi coinlerin ve projelerin alım satımı; piyasa oynaklığı, düzenleyici tarafındaki belirsizlikler ve teknolojik zorluklar gibi riskler içerir. Aptos ile işlem yapmaya karar vermeden önce kapsamlı bir araştırma yapmak ve bu riskleri değerlendirmek çok önemlidir.
En son haberler ve güncellemelerden haberdar olmak için Aptos’u sosyal medyada takip edebilir, haber bültenlerine abone olabilir ve çevrim içi topluluklara katılabilirsiniz.
Aptos’un bir alım satım fırsatı olma potansiyeli, piyasa koşulları, teknolojik gelişmeler ve benimsenme oranları gibi çeşitli faktörlere bağlıdır. İyi bilgilendirilmiş alım satım kararları vermek için kendi araştırmanızı yapmanız önemlidir.
