Katman2
1. Katman 2 Nedir?
Katman 2, Katman 1 blok zinciri (Ethereum) üzerine inşa edilmiştir ve yavaş işlem hızı, yüksek işlem ücretleri gibi sorunların üstesinden gelmeyi amaçlamaktadır. Mevcut Katman 2 çözümleri arasında Sıfır Bilgi (ZK) Çözümü ve Optimistic Rollup’lar bulunmaktadır. Bu ikisi arasındaki temel fark, veri geçerliliği için kanıtlama şemalarında yatmaktadır; Sıfır Bilgi Çözümleri, sıfır bilgi kanıtları (Starkex ve zkSync gibi çözümler) ve Optimistic Rollup’lar dolandırıcılık kanıtları (Arbitrum ve Optimistic gibi çözümler) kullanmaktadır.
2. Kalıcı sözleşmeler neden Katman 2’ye kurulur?
Ethereum saniyede yaklaşık 15 işlem (TPS) gerçekleştirebilir ve en yoğun dönemde maliyet son derece yüksektir. Sürekli sözleşme al-sat işlemleri yüksek frekanslı olabilir ve gerçek zamanlı olarak gerçekleştirilebilirken, saniyede yapılan işlem sayısının (TPS) yüksek olması sürekli sözleşme traderları için daha iyi bir al-sat deneyimi sağlayabilir. Katman 2, veri bütünlüğünü ve kullanılabilirliğini sağlarken iş hacmini önemli ölçüde artırdı ve maliyetleri düşürdü.
3. Optimistic rollup’lar yerine neden Sıfır Bilgi Çözümü tercih edilir?
Sıfır Bilgi Çözümü geçerlilik kanıtına bağlıdır. Yeni durum Katman 1 blok zincirine senkronize edilir ve geçerliliği onaylanır. Optimistic Rollup’lar sahtekarlık kanıtlarına dayanır. Katman 1 blok zincirine bir sahtekarlık kanıtı sunulmadığı sürece, yeni durumun geçerli olduğu varsayılır. Sıfır Bilgi Çözümü’nün Optimistic Rollup’lara göre çeşitli avantajları vardır:
Güvenlik: Veriler her zaman Sıfır Bilgi Çözümü altında geçerlidir. Ancak, Optimistic Rollup’lar kapsamındaki statü, 7 günlük itiraz süresi boyunca herhangi bir sahtekarlık kanıtı sunulmadığı sürece geçersiz olur, daha sonra geçersiz veri içerdiği onaylanır. Kıyas yapıldığında, Sıfır Bilgi Çözümü daha güvenlidir.
Çekim Verimliliği: Optimistic Rollup’larda çekim işlemleri 7 gün sürerken, Sıfır Bilgi Çözümü’nde çekim işlemleri 12 saate kadar sürede tamamlanabilir.
4. StarkWare Nedir?
StarkWare, blok zincirinin ölçeklenebilirliğini artırmak için tasarlanmış bir yazılım geliştirdi. Ethereum’un mutabakat mekanizmasına dayanarak, zincir altında her türlü hesaplamanın yapılmasına izin verir ve sıfır bilgi kanıtları aracılığıyla verilerin geçerliliğini garanti eder, böylece sistemin ölçeklenebilirliğini artırır. StarkNet ve Starkex (StarkWare tarafından geliştirildi): StarkNet, tüm geliştiriciler ve kullanıcılar için merkeziyetsiz bir ağdır. Starkex, yüksek frekanslı al-sat sistemleri için özelleştirilmiş merkeziyetsiz bir ağdır ve OKX DEX sürekli sözleşmeleri bu hizmetten yararlanmaktadır.