The Graph, IPFS ve Ethereum gibi blockchain uygulamalarının verileri doğrulanabilir şekilde toplamasına, işlemesine ve almasına olanak tanıyan bir dizin oluşturma protokolüdür. Açık kaynak protokol, geliştiricilerin alt grafikler adı verilen açık API’ler oluşturmasını ve yayınlamasını kolaylaştırır. GRT, yerel tokeninin adı ve işlem kodudur.
The Graph, Graph node’larını kullanarak blok zinciri verilerini toplar, analiz eder ve sıralar. Graph node’ları, blok zincirindeki blokları ve akıllı sözleşmeleri sürekli olarak tarar. Uygulamalar blok zincirine yeni veriler eklediğinde, Graph node’ları bilgileri kendi alt grafikleri olarak sınıflandırır. Son kullanıcılar daha sonra alt grafikleri içinde ilgili verileri arayabilir.
The Graph, merkeziyetsiz finans (DeFi) uygulamalarının birbirleriyle hızlı ve güvenli bir şekilde iletişim kurmasını sağlayarak zincirin yeniden düzenlenmesi ve sorgu gerçekleştirme kapasitesi gibi sorunları çözüyor. The Graph’in dizin oluşturma mekanizmasını kullanan en popüler merkeziyetsiz uygulamalardan (DApp’ler) bazıları arasında AAVE, Curve DAO ve Uniswap yer almaktadır.
GRT’nin işleyişi nasıldır?
The Graph’i diğerlerinden ayıran şey, dizin oluşturma sürecinin her aşamasında GRT tokenlerini içermesidir. The Graph, dizin oluşturucular, küratörler, delegeler ve tüketiciler olmak üzere dört ayrı ağ katılımcısına dayanır. Bu dört ağ oyuncusu, açık kaynaklı protokolü çalıştırmak için hayati öneme sahiptir ve aşağıdaki gibidir.
Dizin oluşturucular, The Graph’in node operatörleri olarak davranırlar. Dizin oluşturucular, platformda GRT stake edebilir ve bir Graph Node çalıştırabilir. Birincil işlevleri, belirtilen alt grafiklere dizin oluşturma hizmetleri sunmaktır. Bu süreç, dizin oluşturucuları, dizin oluşturma hizmetleri sağlamak için kendi komisyonlarını da belirleyebilen GRT tokenleriyle ödüllendirir. Dizin oluşturucular, kaliteli bir hizmet sağlamak için diğer dizin oluşturucularla rekabet eder.
Küratörler, dizin oluşturucular tarafından sağlanan hizmetlerin kalitesinin sağlanmasından sorumludur:
- Hangi alt grafiklerin doğru veriler sunduğunu değerlendirirler.
- Küratörler, hangi alt grafiklerin dizine eklenmeye değer olduğunu belirtmek için GRT tokenlerini kullanır.
- Küratörler, belirtilen alt grafiklerin popülaritesi ile orantılı ödüller alır.
Delegeler, GRT tokenlerini dizin oluşturuculara devrederek ağın güvenliğini sağlamaya yardımcı olur. Bu, Graph node’larının dizin oluşturma hizmetlerini gerçekleştirmelerine yardımcı olur. Delegeler, dizin oluşturuculardan delegasyonlarıyla orantılı olarak GRT token ödülleri alır.
Tüketiciler The Graph protokolünün son kullanıcılarıdır. Bunlar, bilgi almak için sorgu gönderen kişiler veya The Graph’tan hizmet isteyen Uniswap gibi geliştiriciler ve blok zinciri DApp’leri olabilir. Tüketicilerin soru göndermek ve blok zinciir verilerini almak için GRT tokenleri ödemesi gerekiyor, bu da GRT fiyatının istikrar kazanmasına yardımcı oluyor.
The Graph, Ethereum ağında yaygın kullanımının yanı sıra Web3 ekosistemini keşfetmeyi de planlıyor. Platform blok zincirinden bağımsız hale gelirse, The Graph ekosistemdeki tüm dağıtık defterleri için Google benzeri bir arama sağlayabilir.
GRT fiyatı ve token ekonomisi
GRT’nin toplam arzı 10 milyardır ve her yıl %3’ü dizin oluşturma ödülü olarak verilecektir. Bu nedenle, GRT tokenlerinin dolaşımdaki miktarı kabaca 6,9 milyar olup, toplam arzın %69’unu temsil etmektedir. Tokenlar, deflasyonist etkileri sürdürmek ve GRT fiyatının değerlenmesini kolaylaştırmak için çeşitli mekanizmalar yoluyla yakılır. Böyle bir yöntem, küratörler ve delegeler için vergi yatırılmasını içerir.
The Graph, 2020 yılında iki ayrı finansman turu gerçekleştirdi. İlk tur Haziran ayında tamamlandı ve özel yatırımcılara yönelikti. Bu turda The Graph’in devam eden gelişimi için 7,5 milyon dolar toplandı. İkinci turda, ek 12 milyon dolar toplayan herkese açık bir ilk para arzı (ICO) gerçekleşti.
Topluluk ve projenin ilk destekçileri toplam dağıtımın neredeyse %50’sini aldı. %23’ü ekibe ve danışmanlara dağıtılırken, kalan kısmı Edge & Node (Graph’in ilk takımı) ve stratejik yatırımcılar arasında dağıtıldı.
GRT tokenleri ayrıca, yeni tokenlerin çıkarılacağını ve dizin oluşturma ödülleri aracılığıyla dolaşımdaki miktara ekleneceğini belirleyen sabit bir emisyon planına da sahiptir. Dizin oluşturma ödülleri, The Graph’i güçlendirmek ve alt grafiklerin doğru bir şekilde dizine eklenmesini sağlamak için GRT tokenlerini kilitlemeyi kabul eden ağ katılımcılarına ödenir. Dizin oluşturma ödülleri, seçilen bir dizin oluşturucuya kaç GRT tokeni stake ettiklerine bağlı olarak delegelere de ödenir.
Kurucular hakkında
The Graph, proje, araştırma ve teknoloji liderleri olarak hizmet veren Yaniv Tal, Brandon Ramirez ve Jannis Pohlman tarafından kurulmuştur. Tal, Ramirez ve Pohlmann çeşitli mühendislik geçmişlerinden gelmiştir, ancak beş yılı aşkın bir süredir birlikte çalışma geçmişine sahiptir. Önceki projeleri olan Damic, değişmez bir veritabanı için özel bir çerçeve oluşturdu. The Graph’in QueryQL programlama dilini kullanarak değişmez API’ler ve veri erişim araçları oluşturmaya yönelik ilk vizyonu bu projeden doğdu. The Graph hizmetlerinin ana ağ lansmanı, platformun 17 Aralık 2020’de Ethereum ağında konuşlandırılmasıyla gerçekleşti.
Bugün, The Graph ekibi, Ethereum Foundation, OpenZeppelin ve Decentraland gibi kripto para sektöründeki prestijli geçmişlere sahip deneyimli üyelerden oluşmaktadır. Merkeziyetsizlik ruhuyla, 20.000’den fazla geliştirici, The Graph’in platformunda alt grafik ağının genişlemesine katkıda bulunmuştur. The Graph’in son fonlama turu 2020’nin ikinci çeyreğinde gerçekleşmiştir. Şirket, Frame, ParaFi Capital, Digital Currency Group, Coin, Group, TIX ve Coinbase Ventures gibi çeşitli stratejik yatırımcılardan 5 milyon dolar toplamıştır. Bir yıl önce Multicoin Capital ve DTC Capital, 2,5 milyon dolar toplayarak tohum turuna öncülük etmişti.