Bir Dolandırıcı Nasıl Tespit Edilir?
Dolandırıcılar genellikle, büyük kazanç veya cazip gelir vaatlerinde bulunarak ya da kripto paraları abartılı fiyatlardan sunarak kullanıcıları yanıltabilmektedir. Bu durum, kullanıcıların sahte hesaplara veya dolandırma amaçlı platformlara farkında olmadan varlık aktarmalarına neden olabilir. Bunun sonucunda kullanıcılar, varlıklarını çekmeye veya kendilerine vadedileni almaya çalışırken çeşitli engellerle karşılaşırlar. En nihayetinde ise maalesef finansal kayıplar yaşayabilirler.
Önemli Hatırlatma: Öngörülemeyen riskler nedeniyle çevrim dışı işlemler yapmaktan kaçınmanızı öneririz. Ayrıca işlemlerinizin her aşamasında temkinli hareket etmenizi hatırlatırız. WhatsApp, Telegram vb. mesajlaşma uygulamalarından istenmeyen proje tanıtımları veya ne olduğu belli olmayan dosya bağlantıları alırsanız lütfen çok dikkatli olun ve bu tür mesajları gönderen kişileri bildirin ya da engelleyin. Dolandırıcılık mağduru olmamak için kişisel varlıklarınızı her zaman güvende tutun.
Dolandırıcılar Tarafından Yaygın Olarak Kullanılan İletişim Araçları
Dolandırıcılar kullanıcılarla farklı iletişim araçları üzerinden temas kurmaktadır. Yaygın olarak kullanılan iletişim araçlarından bazıları şunlardır:
Web Sitesi: Dolandırıcılar genellikle, meşru kuruluşların kimliğine bürünen sahte bir web sitesi oluşturur ve kullanıcıları kişisel bilgilerini vermeye ya da finansal işlemlerde bulunmaya teşvik ederek kandırır.
WhatsApp: Dolandırıcı gruplar potansiyel kurbanlarla WhatsApp üzerinden iletişime geçerek yanlış bilgiler gönderebilir ya da dolandırma girişimlerinde bulunabilir.
Hatırlatma: Resmî bir WhatsApp grubumuz yoktur. Resmî kanallarımızdan ulaştığını iddia eden dolandırıcılara karşı dikkatli olun.Telegram: Dolandırıcılar kurban toplamak veya yanlış bilgileri yaymak amacıyla Telegram’da özel sohbet grupları da kurabilir.
Facebook: Dolandırıcı gruplar, sahtekârlık amaçlı tanıtımlar gerçekleştirmek veya potansiyel kurbanlarla bağlantı kurmak için sahte sayfalar ya da hesaplar oluşturabilir.
Dolandırıcılar Tarafından Kullanılan Yaygın Yaklaşımlar
Dolandırıcıların yaygın olarak kullandığı yaklaşımlardan bazıları şunlardır:
1. Yatırım Dolandırıcılığı
Yaygın bir yöntem olarak dolandırıcılar, mesajlaşma uygulamaları üzerinden kullanıcılara yatırım yoluyla para kazanabileceklerini belirten özel mesajlar gönderirler. Bu yöntemde dolandırıcı, kullanıcıyla iletişim kurmak için farklı bir mesajlaşma uygulamasına geçiş yapar ve belirli miktarda varlık yatırarak kâr elde edebileceğini iddia ederek kullanıcıyı kandırır. Daha sonra dolandırıcı kuralları değiştirir ve kullanıcıdan, kazançlarını çekebilmesi için daha fazla ödeme yapmasını talep eder. Sonuç olarak kurbanın çekim talepleri çeşitli nedenlerle reddedilir.
Örneğin bir Instagram kullanıcısının yabancı birisinden mesaj aldığını varsayalım. Mesajda, otomobil şirketlerinin reklamlarını oylayarak para kazanılabileceği iddia edilmektedir. Taraflar daha sonra Telegram’da sohbet etmeye başlar. Başlangıçta dolandırıcı, kullanıcının bir miktar para yatırması hâlinde daha sonra çok daha fazlasını kazanabileceğini söyler. Böylece kullanıcıyı, yatırım yapmanın iyi bir fikir olduğuna inandırır. Ancak dolandırıcı, daha sonra kuralları değiştirir. Kullanıcıya, kazançlarını çekebilmesi için daha fazla ödeme yapması gerektiğini belirtir ve çeşitli gerekçeler öne sürerek kullanıcının para çekme taleplerini reddeder.
Bazı yatırım dolandırıcılığı girişimleri, dolandırıcının yüksek getiriler vadederek görünüşte cazip fırsatlar sunmasıyla başlar. Bu fırsatlar hisse senetleri, gayrimenkul, kripto para ve daha pek çok varlığı kapsayabilir. Dolandırıcı genellikle, gerçekçi olmayan garantiler vererek fırsatın her an kaçabileceğini vurgular ve kurbandan bu fırsat hakkında kimseyle konuşmamasını rica eder. Ayrıca durumdan şüphelenmeyen yatırımcıları kandırmak için sahte bilgiler kullanarak kendisini uzman olarak da tanıtabilir.

Dolandırıcılar Telegram’da cazip kâr yatırımı teklifi sunuyor.
2. Sahte Platformlara Varlık Transferi
Dolandırıcılar, kullanıcıları yüksek getiri vaadiyle kandırarak varlıklarını sahte platformlara aktarmaya teşvik edebilir. Bu yöntemde dolandırıcı, kurbanın başlangıçta bir miktar kâr almasına izin verir. Kurban önemli miktarlarda para yatırdığında ise, “kredi puanının düşük olduğu ve belirli miktarda ödeme yapılmadan düzeltilemeyeceği” gibi gerekçelerle çekim isteklerini reddeder veya çekime izin verilmesi için kurbanın yatırma işlemi yapması gerektiğini öne sürer.

Kullanıcının para çekme talepleri reddediliyor ve kredi puanını artırmak için daha fazla varlık yatırması isteniyor.
Bir kullanıcının çevrim içi dolandırıcılığa kurban gittiği başka bir örnekte ise dolandırıcı Edaytask platformundan yararlanmıştır. Günümüz dijital çağında güvenin ve maddi sıkıntıların nasıl istismar edilebileceğini gözler önüne seren bu dolandırıcılığın detayları şöyle: Dolandırıcılık mağduru kişi, bir web sitesinde, Amazon için çalıştığını iddia eden ve kendisini iş fırsatı sunarak ikna eden birisiyle tanışır. Bu kişi vasıtasıyla Edaytask platformundan haberdar olan mağdur, para kazanabileceği inancıyla verilen görevleri tamamlamaya başlar. Ancak daha sonra kurbanın kazançları dondurulur. Kazançlarına ulaşabilmek için para ödemeye zorlanan mağdur, sonuç olarak dolandırılarak ciddi maddi kayıplar yaşar. Çevrim içi finansal farkındalığın önemini gösteren bu olay, internette gerçek olamayacak kadar iyi fırsatlar sunulduğunda temkinli yaklaşılması gerektiğini net bir şekilde ortaya koymaktadır. Aynı zamanda, kullanıcıların kendilerini çevrim içi dolandırıcılıklardan korumak için her zaman tetikte olmaları ve gerekli bilgi birikimini edinmeleri gerektiğini de vurgulamaktadır.

Dolandırıcılar, kurbanın görevleri tamamlaması için adım adım bir kılavuz sağlıyor.

Müşteri hizmetleri temsilcisi gibi davranan dolandırıcı, kurbanın kazandığı komisyonları çekebilmesi için bir dizi görevi daha tamamlaması gerektiğini belirtiyor.
3. İş Dolandırıcılığı
Bu yöntemde dolandırıcılar, kullanıcıları yüksek kâr vaadiyle kandırır ve az miktarda varlık yatırarak makul düzeyde kâr elde edebileceklerini iddia eder. Ancak zamanla, yatırılması gereken miktarı aşamalı olarak artırırlar. Kullanıcı bir noktada daha fazla para yatırmamaya karar verirse hesapları dondurulur ve çekim işlemi başlatabilmesi için daha fazla para yatırması istenir.

Dolandırıcı, kullanıcıyı küçük miktarlarda varlık yatırıp yüksek kâr sağlayabileceğine ikna etmek için cazip promosyonlar sunuyor.
Bazı dolandırıcılar çevrim içi pazarlama, veri girişi, ürün testi vb. sahte iş fırsatlarıyla kullanıcıların karşısına çıkabilir. Bunu yaparken işin kolay, esnek ve yüksek getirili olduğunu da belirterek kurbanları kandırırlar. Kullanıcıdan iş öncesinde bir ödeme talep eden bu dolandırıcılar, bu ödemenin “eğitim ücreti”, “giriş ücreti” veya ilgili eğitim materyallerini ya da ekipmanı sağlamak için kullanılan benzer bir ücret için alındığını iddia eder. Bu ön ödeme yapıldıktan sonra dolandırıcılar kurbana bazı basit görevler atar. Kurbandan, bu görevleri tamamlaması için çevrim içi reklamlar paylaşması, bazı anketleri doldurması veya basit başka işlemler yapması istenebilir.

Burada dolandırıcılar, kullanıcıların basit görevi tamamlamak için belirli bir tutarda para yatırmalarını talep ediyor.
4. Başkasının Kimliğine Bürünme Dolandırıcılığı
Dolandırıcılar bazen, güvenilir görünmek için sahte belge ve logolar kullanarak resmî kuruluşların kimliğine bürünebilir. Bu kişiler vergi yardımı veya hukuki danışmanlık gibi hizmetler sunarak kullanıcılardan ücret ya da kişisel bilgilerini isterler. Hatta bazen, korkutma yoluyla istediklerini almak için kurbanı tehdit edecek kadar ileri giderler. Bu dolandırıcılar kurbanlarından kişisel bilgiler, banka bilgileri veya para talep edebilir. Bazı dolandırıcılar ise sizi telefonla arayarak polis ya da kamu görevlisi olduğunu iddia edebilir, başınızın dertte olduğunu ve sorun yaşamamanız için onların istediklerini vermeniz gerektiğini dahi söyleyebilirler.

Dolandırıcılar devlet memuru gibi davranarak kullanıcının gelir vergisini ödemek için daha fazla para yatırmasını talep ediyor.
Dolandırıcılar bazen, tanınmış bir platform adına iletişime geçen müşteri hizmetleri temsilcisi gibi davranmakta, hatta kendi sitelerini tanıtmak için OKX TR ile iş ortaklığı içinde olduklarını iddia etmektedir. Bu dolandırıcılar kurbanlarının güvenini kazanmak ve onları cezbetmek için çeşitli aldatıcı stratejiler kullanırlar. Örneğin, büyük getiri vadedebilir, referans ödülleri teklif edebilir veya yatırılan tutarların platform resmî olarak kullanıma sunulduktan sonra iki katına çıkacağını iddia edebilirler.
Bu taktikler, kullanıcıları hemen harekete geçirmek ve onlara yaşanan durumun yasal olduğu hissini vermek için kasıtlı olarak tasarlanmıştır. En nihayetinde ise amaç, kullanıcıları zararla sonuçlanacak finansal taahhütler vermeye zorlamaktır.

Dolandırıcının tanınmış bir platformda çalışan müşteri hizmetleri temsilcisi gibi davrandığı dolandırıcılık örneği
5. Kripto Hediyesi Dolandırıcılığı
Dolandırıcıların kullandığı en yeni yöntemlerden biri de “hediyeler” ya da “ödül ve bonus etkinlikleri” vaatleriyle kullanıcıları kandırarak varlık transfer etmelerini sağlamaktır. Bu tür dolandırıcılıklar, kullanıcılara al-sat işlemleri hakkında bilgi edinmek veya özel etkinliklere katılmak gibi meşru fırsatlarmış gibi görünebilir.
Buna karşın asıl amaç varlıklarınıza yetkisiz erişim elde etmektir. Dolandırıcılar tarafından sıklıkla kullanılan yaygın yöntemlerden bazıları şunlardır:
Yöntem | Örnek |
---|---|
Sahte Al-Sat Eğitimi Teklifleri | Kullanıcı, Facebook’ta al-sat işlemleri konusunda eğitim almak isterken dolandırıldığını bildirmiştir. Dolandırıcı kullanıcıyla iletişime geçmiş, ders için kendisini araması gerektiğini söylemiş ve ondan telefon ekranını paylaşmasını istemiştir. Eğitim kisvesi altında kullanıcıya Lithium tokenleri satın alması söylenerek bir “hediye” kazanacağı vadedilmiştir. Dolandırıcı, kullanıcıya bir kod beklemesi gerektiğini söylemiş ancak kısa süre sonra kullanıcı hesabındaki tüm varlıkların kaybolduğunu fark etmiştir. Sorulduğunda, dolandırıcıdan sadece “Bekle” yanıtı gelmiştir. Yeni bir kullanıcı olan mağdur, herhangi bir varlık transferi yapma niyeti olmadığı için söz konusu hediyenin doğrudan dolandırıcının cüzdanına nasıl aktarıldığını anlayamadığını ifade etmiştir. |
Sahte Ödül Etkinlikleri | Kullanıcı Facebook’ta, hileli bir etkileşim aracılığıyla dolandırıldığını bildirmiştir. Dolandırıcı, bir hediye kodu girmesi karşılığında kullanıcıya bir ödül vadetmiştir. Teklife güvenen kullanıcı kodu girdikten sonra 208 USD değerindeki hesap bakiyesinin boşaltıldığını fark etmiştir. Yapılan inceleme sonucunda kullanıcının 208 USD yatırdıktan sonra varlıklarının bir al-sat hesabına aktarıldığı, ETH’ye dönüştürüldüğü ve sahte bir “ödül ve bonus etkinliği” kisvesi altında dolandırıcının kendi cüzdanına “hediye” olarak gönderildiği tespit edilmiştir. |
Dolandırıcılık Girişimlerinin Kurbanı Olmaktan Nasıl Kaçınılır?
Yabancılardan gelen aramalara, e-postalara veya sosyal medya mesajlarına temkinli yaklaşın. Kişisel bilgilerinizi veya varlıklarınızı ele geçirmek için kendilerini bir devlet kurumu veya şirket çalışanı veya hayır kurumu temsilcisi gibi tanıtabilirler. Bu kişilere hemen güvenmeyin ya da inanmayın. Kazanç veya getiri arayışında olduğunuzu belli etmekten kaçının, kötü niyetli kişiler bundan istifade ederek sizi tuzağa düşürebilir.
Kamu görevlisi, şirket yetkilisi, yetenek avcısı vb. olduğunu iddia eden kişilerin kimliğini teyit etmeyi alışkanlık hâline getirin. Size verilen telefon numarasını veya e-posta adresini kullanmak yerine, söz konusu kurum ve kuruluşların iletişim bilgilerini kendiniz bulup doğrudan onlara ulaşabilirsiniz.
Sosyal güvenlik numarası, banka hesabı bilgileri veya kredi kartı bilgileri gibi kişisel bilgilerinizi gelişigüzel paylaşmaktan kaçının. Bu bilgileri yalnızca güvenilir kuruluşlarla veya kişilerle paylaşın.
Cazip tekliflerin sunulduğu mesajlara hemen güvenmeyin. Kişiler arasında özel olarak gerçekleştirilen işlemler ciddi riskleri beraberinde getirir. Sosyal medya platformlarında, yüksek satın alma fiyatları veya düşük satış fiyatları sunan ve sanal kart işlemleri için dijital varlıkların kullanılmasını teşvik eden mesajlara hemen inanmayın. “Yüksek getiriler” vadeden cazip mesajlara temkinli yaklaşın.
Bir kişi banka havalesi, hediye kartı veya kripto para gibi alışılmadık yöntemlerle önden ödeme talep ediyorsa çok dikkatli olun. Bazı dolandırıcılar, ödül kazandığınızı ancak bu ödülü alabilmek için öncesinde ödeme yapmanız gerektiğini söyleyebilir. Herhangi bir ödeme yapmadan önce, gerçekleştireceğiniz işlemin mantığını anladığınızdan ve güvenilir bir kuruluşla muhatap olduğunuzdan emin olun.
Bilinmeyen kaynaklardan gelen bağlantılara tıklamaktan veya ekleri indirmekten kaçının; bunlar cihazlarınıza kötü amaçlı yazılımların bulaşmasına neden olabilir.
Platform, öngörülemeyen riskler nedeniyle çevrim dışı işlemler yapılmasını önermemektedir. Al-sat süreci boyunca, platform dışı özel işlemlerden kaynaklanan olası varlık kayıpları yaşamamak için lütfen tedbiri elden bırakmayın.
Dolandırıcılık mağduru olmamak için, dolandırıcıların yaklaşımlarını ve davranışlarını öğrenerek çeşitli dolandırıcılık taktiklerini ve senaryolarını tanımaya çalışın.
Riskli bir işlemle karşı karşıyaysanız veya kandırıldığınızı fark ederseniz söz konusu işlemi derhal sonlandırmanız, zararınızı zamanında durdurmanız, dolandırıcıyla olan sohbet kayıtlarını kaydetmeniz ve dolandırıcılık platformlarındaki işlem kayıtlarını korumanız çok önemlidir. Böyle durumlarda destek için hiç vakit kaybetmeden müşteri hizmetlerimiz ile iletişime geçebilirsiniz.
Ekranınızı paylaşmaktan kaçının, bilinmeyen kodları girmeyin ve hediye, ödül, bonus veya al-sat eğitimi verdiğini iddia eden kişilerin sunduğu cazip tekliflere güvenmeyin. Facebook veya Telegram gibi sosyal medya platformları üzerinden sizinle iletişime geçen kişilere karşı özellikle dikkatli olun.