Bu sayfa yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Belirli hizmetler ve özellikler yargı bölgenizde kullanıma sunulmayabilir.

Merge Sonrası: Ethereum İçin Sırada Ne Var?

Bu bir OKX — Okcoin ortak araştırmasıdır. Adam Bloom, Los Angeles’ta yaşayan bir içerik yazarı, podcast yayıncısı ve getiri toplayıcısıdır.

Ethereum Merge güncellemesi tamamlandığına göre, sıradaki Ethereum yükseltmeleri olan Surge, Verge, Purge ve Splurge için hazırlanma zamanı geldi.

Genel Bakış

  • Ethereum’un uzun süredir beklenen güncellemesi, ağı enerji tüketimi açısından %99’un üzerinde daha verimli hâle getirdi ve mutabakat mekanizmasını iş kanıtından (PoW) hisse kanıtına (PoS) güncelledi.

  • Ancak Merge; ağı daha ucuz, daha hızlı ve daha merkeziyetsiz hâle getirmek için gelecek yükseltmelere de hazırladı.

  • Bu yükseltmeler tamamlandığında Ethereum Foundation, Ethereum’un saniyede 100 bin işlem (TPS) gerçekleştirebileceğini öngörüyor.

Bir Kez Daha: Merge

Ethereum 2015 yılında piyasaya çıkar çıkmaz, Ethereum Foundation PoW’dan PoS’a geçişi tartışmaya başladı. Yedi yıl alan bu süreç bu hafta nihayet tamamlandı. Ethereum PoS’a geçti ve bunun ağı enerji açısından %99’un üzerinde daha enerji verimli hâle getirmesi bekleniyor.

Ayrıca, Ethereum artık PoS doğrulayıcılarına PoW madencilerine ödediğinden daha az ETH ödülleri ödeyecek. Sonuç olarak, Ethereum'un toplam yeni ETH ihracı yılda 5 milyon ETH'den 166*√(Stake edilen toplam ETH) formülüne göre hesaplanan bir miktara düşmelidir. Biraz karışık bir formül ama sonuç olarak ETH ihracı muhtemelen düşecek. Hem de epey bir düşecek. Yaklaşık %90 düşecek.

Bazıları bu azalmayı Bitcoin’in “yarılanma” süreciyle karşılaştırıyor. Bitcoin yarılanmasında ağ, Bitcoin’in enflasyon oranını düşürmek için madencilik ödüllerini yarı yarıya azaltır.

ETH ihracı %90 oranında azalırsa bu bir ”üçlü yarılanma” (hesap edin) anlamına gelecektir.

Buna ek olarak, Ethereum geçtiğimiz yaz, ağın kullanıcı işlem ücretlerini (“gas ücretleri”) işleme şeklini değiştiren EIP-1559 adlı yeni bir kural kabul etti. EIP-1559 kapsamında ağ, gas ücretlerini madencilere ödemek yerine otomatik olarak “yakmaktadır”. Yani ağ, gas ücretlerini ödemek için kullanılan ETH coinlerini toplar ve dolaşımdan kaldırır.

ETH burn data

PoS kapsamında ETH ihracını azaltan bu iki kural ve EIP-1559 kapsamında yakılan gas ücreti, Merge sonrası ETH arzının önemli ölçüde düşmesine neden olabilir.

Merge işte böyle bir şeydi. Peki şimdi bizi neler bekliyor?

Vitalik’in Ethereum Yol Haritası

Sonraki adımlarda Ethereum bir dizi karmaşık ve iddialı ağ güncellemesi gerçekleştirecek. Ethereum’un tipik “Bundan emin misiniz?” tarzında, geliştiriciler bu güncellemelerin hepsini aynı anda, paralel olarak gerçekleştirmeyi planlıyorlar.

İşte tüm plan bu şekilde. Evet çok fazla olabilir. Sadece sizi önceden uyarıyoruz çünkü bu biraz korkutucu fakat birlikte üstesinden geleceğiz. Hazır mısınız?

Ethereum roadmap

Yani evet. Bu çok fazla. Sizi uyarmıştık. Sorun yok, derin bir nefes alın. İşte tüm bunların ne anlama geldiğini açıklıyoruz.

İlk olarak konumuz Surge.

Surge: Parçalarla Ölçeklendirme

Web3 işlemleriniz için Ethereum’un ana ağını kullanmayı seviyorsanız size kötü bir haberimiz var: Vitalik sizi oradan çıkarmak istiyor. Ethereum’un ana ağı en az bir yıldır gas ücretlerinin patlamasına neden olan DeFi, NFT mint işlemleri ve köpek temalı coin işlemleriyle dolup taşıyor.

Bu tür blok zinciri tıkanıklıklarını gidermenin iki temel yolu vardır. Bunlardan biri, blok zincirinin ana ağındaki işlem kapasitesini artırmaktır. Solana bu yaklaşımı benimsemiştir ancak bu yaklaşım bazı ödünleri de beraberinde getirmektedir. Solana ana ağında saniyede 200 binden fazla işlem gerçekleştirebiliyor. Ancak bu ağ sürekli tekrarlanan teknik zorluklarla karşı karşıya kalıyor.

Ethereum ise diğer yaklaşımı benimsiyor; bu da mümkün olduğunca çok sayıda işlemi ana ağdan çıkarıp Ethereum uyumlu blok zincirlerinden, yan zincirlerden ve Ethereum’a bir balinanın üzerindeki midyeler gibi bağlanan rollup protokollerinden oluşan “Katman 2” üzerine taşımak.

Merge'den önce bile, bu Katman 2 ölçeklendirme protokollerinin geniş ve büyüyen koleksiyonunda milyarlarca dolarlık kilitlenen toplam değer biriktirmişti. Bunlar arasında Polygon, Avalanche, Arbitrum ve Optimism yer alıyor ve bunlara her gün yenileri katılıyor.

Surge ile Ethereum, Layer 2'ye “parça” adı verilen yerel yan zincirler ekleyecek. Bu parçalar 64 tane olana kadar kademeli olarak kullanıma sunulacak. Bu noktada Ethereum tek bir zincirden ziyade, ikiye böldüğünüzde bu şekilde görünen bir bungee kordonu gibi görünecektir.

Bungee cord visual

Surge’den sonra, Ethereum bir tür çoklu zincir yapısına sahip olacak fakat büyük zincir olan Ethereum ana ağı bir omurga gibi ortada yer alacak.

Ethereum parçaları ve üçüncü taraf ölçeklendirme protokolleri de dahil olmak üzere tüm Katman 2 protokolleri, işlemleri Ethereum’un ana ağından uzakta işleyecek. Daha sonra Katman 2, ağın Ethereum defterine kaydetmesi için işlem paketlerini Ethereum’un ana ağına geri gönderecek. Ethereum Foundation, bu süreç tamamlandığında Ethereum’un 15 TPS’lik bir ağ veriminden 100 bin TPS’ye sıçrayabileceğini tahmin ediyor.

Bu ekstra veri kapasitesi, Katman 2 işlemlerini işleme maliyetini tahmini olarak %90 oranında azaltabilir. Şu anda, bu Katman 2 protokolündeki gas ücretleri bir 0,01 ABD doları ile yaklaşık 0,30 ABD doları arasında değişmektedir. Bu maliyetin %90’ını çıkardığınızda, sosyal medya ve oyun gibi günlük internet aktiviteleri için kullanabileceğiniz kadar ucuz bir ağa sahip olabilirsiniz.

Bu gerçekleşirse Ethereum yalnızca yüksek risk almayı seven traderlar için kripto al-sat işlemi gerçekleştirme, DeFi ve NFT’ler hakkında spekülasyon yapma yeri değil, aynı zamanda günlük kullanım için gerçekten merkeziyetsiz küresel bir bilgisayar hâline gelebilir.

Üstelik bu gerçekleşirken, Ethereum da Verge üzerinde çalışarak perde arkasında kendini daha da geliştirecek.

The Verge: Durum Bilgisine İhtiyaç Duymayan İstemcilere Hazırlık

Bakın, bunu söylemenin kolay bir yolu yok. Bunu anlatalım ve sonra yolumuza devam edelim:

Ethereum, işlemleri doğrulamak için kullandığı kriptografik kanıt metodolojisini Merkle ağaç yapısından Verkle ağaç yapısına geçiriyor.

Bunun ne anlama geldiğini gerçekten bilen var mı? Vitalik biliyor ve de bu konuda çok heyecanlı.

Kendinizi daha çok bu adam gibi hissediyorsanız utanacak bir şey yok. Sonuç olarak Verkle ağaçları, kriptografik kanıtların Merkle ağaçlarına göre çok daha az veri kullanmasını sağlar. Merkle ağaçlarını kullanarak işlemleri doğrulayan bir Ethereum düğümü, Ethereum ağının tüm durumunu bilmelidir. Bu da çok fazla veri anlamına gelir. Tüm bunları tutmak ve işlemek için büyük bir bilgisayar gerekir.

Ancak Verkle ağaçlarını kullanarak işlemleri doğrulayan bir Ethereum düğümü bunu Ethereum ağının durumu hakkında minimum bilgi ile yapabilir. Doğrulayıcı çok daha az veri ile, durum bilgisi olmayan bir istemci olarak işlev görebilir. Bu da Ethereum doğrulayıcı düğümlerinin daha az güçlü bilgisayarlarda çalışabileceği anlamına gelir. Böylece Ethereum doğrulayıcıları daha küçük, daha ucuz ve daha taşınabilir hâle gelerek merkeziyetsizliği teşvik eder.

Ancak Verge, ağın mevcut durumunu bilmeden bir doğrulayıcı düğüm çalıştırmanıza izin verse bile, yine de Ethereum defterini yani ağın tüm geçmiş durumunu saklamanız gerekir. Bu da bizi Purge güncellemesine getiriyor.

Purge: ETH Defterinin Boşaltılması

Ethereum defteri şu anda 1020 GB verinin biraz üzerinde ve her an daha da büyüyor. Bir Ethereum doğrulayıcı düğümü çalıştırıyorsanız, 1020 GB’ın tamamını makinenizde depolamanız ve büyüdükçe daha fazlası için yeriniz olduğundan emin olmanız gerekir.

Purge bu durumu düzeltecek. EIP-4444, her Ethereum düğümünün tüm Ethereum defterini saklaması gerekliliğini ortadan kaldırmayı önermektedir. Bu güncelleme Ethereum doğrulayıcısı olmayı daha da ucuz hâle getirecektir. Aslında Vitalik, Ethereum kullanıcılarının Ethereum işlemlerini akıllı telefonlarıyla doğrulayabilmelerini istediğini dile getiriyor. Her 30 saniyede bir çılgınca kontrol etmek için yeterince uygulamanız yoksa bunu da değerlendirebilirsiniz.

Peki geriye ne kaldı?

Splurge: Geriye Kalan Her Şey

Splurge, kalan diğer Ethereum güncellemelerinin bir listesidir. Bunlar ağı daha hızlı, daha ucuz, daha ölçeklenebilir, daha merkeziyetsiz hâle getiren ve Katman 2’deki etkinliği artıran diğer Ethereum güncellemelerinin temalarına uyum sağlıyorlar.

Ethereum son yedi yılda inanılmaz bir ilerleme kaydetmesine rağmen aslında hâlâ ilk günlerini yaşıyor. Ethereum bu güncellemeleri yapması veya yapamaması, önümüzdeki birkaç yıl içinde ağın merkeziyetsiz bir dünya bilgisayarı ve Web3’ün omurgası olma vizyonunu gerçekleştirip gerçekleştiremeyeceğini ortaya çıkaracaktır.

Bu arada, Ethereum ve Web3 için dikkate değer bir hafta oldu.

Sorumluluk Reddi
Bu makale bölgenizde kullanıma sunulmayan ürünler hakkında bilgi içerebilir. Yalnızca bilgilendirme amacıyla yayınlanmıştır, içindeki hatalar veya noksanlıklardan ötürü sorumluluk veya yükümlülük kabul edilmez. Yazarların kişisel görüşlerini yansıtır ve OKX TR kuruluşunun görüşlerini yansıtmaz. Aşağıdakiler dahil ancak bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla, hiçbir şekilde tavsiye niteliği taşımaz: (i) yatırım tavsiyesi veya yatırım önerisi; (ii) dijital varlıkların satın alınmasına, satılmasına veya elde tutulmasına ilişkin bir teklif veya tavsiye ya da (iii) finans, muhasebe, hukuk veya vergi ile ilgili bir tavsiye. Sabit coinler dâhil olmak üzere dijital varlıklar, yüksek derecede risk içerir, yüksek fiyat dalgalanmaları gösterebilir ve hatta değerini tamamen kaybedebilir. Dijital varlıklarla al-sat yapmanın veya bu varlıklara sahip olmanın sizin için uygun olup olmadığını, kendi finansal durumunuz çerçevesinde dikkatlice değerlendirmeniz gereklidir. Kişisel durumunuz veya koşullarınız ile ilgili sorularınız için lütfen kendi hukuk, vergi veya yatırım uzmanınıza danışın.© 2025 OKX TR. Ticari amaçla olmaması koşuluyla bu makalenin tamamı çoğaltılabilir veya dağıtılabilir ya da bu makaleden 100 kelimeyi geçmeyen alıntılar kullanılabilir. Makalenin tamamının herhangi bir şekilde çoğaltılması veya dağıtılması halinde şu ifadeye açıkça yer verilmesi gereklidir: "Bu makalenin telif hakkı © 2025 OKX TR şirketine aittir ve izin alınarak kullanılmıştır." İzin verilen alıntılarda makalenin adı belirtilmeli ve makaleye atıfta bulunulmalıdır; örneğin "Makale Adı, [varsa yazar adı], © 2025 OKX TR." Bazı içerikler yapay zekâ (AI) araçları tarafından oluşturulmuş veya bu araçların yardımıyla hazırlanmış olabilir. Bu makaleden herhangi bir şekilde türetilen çalışmalara veya makalenin başka şekilde kullanılmasına izin verilmez.
Top Bitcoin DeFi projects
Al-Sat İşlemleri Hakkında Temel Bilgiler
DeFi

BEP-20 Token Standardı Nedir?

Kripto teknolojisinin ilk dönemlerinde yeni bir token oluşturmak kolay bir iş değildi. Bir kripto para geliştirmek isteyen geliştiriciler yeni bir blok zinciri oluşturmak ya da Bitcoin’in bir çatalını kullanmak zorundaydı. Ancak bu durum, blok zincirinin kendisini bir geliştirme platformu olarak kullanmaya başlayan Ethereum’un kullanıma sunulmasıyla değişti.
21 Tem 2025
Orta Seviye
Forward Contracts vs. Futures Contracts What Are the Differences
DeFi
Alt Coin

Maker (MKR) Nedir?

Ethereum’un ERC-20 takas edilebilir token standardı kullanılarak geliştirilen Maker (MKR), MakerDAO’nun yerel yönetim tokenidir. MKR token sahipleri, Maker Protokolü’nü ve DAI sabit coinini toplu olar
15 Tem 2025
Orta Seviye
MP Cover
Alt Coin

Measurable Data Token Nedir?

![Ölçülebilir Ne Demek](//images.ctfassets.net/4nqoo8goeymu/6GPrgNcQPz7UPvOgaHGABN/4a6978b18f823e8430a5a3803086aa04/What-Is-Measureble.png) Measurable Data Token, Ethereum blok zinciri üzerine inşa ed
15 Tem 2025
trade-academy-spot-1
Ethereum
DeFi
Al-Sat İşlemleri Hakkında Temel Bilgiler

Wrapped Ethereum (WETH) Nedir?

Wrapped (Paketlenmiş) Ether (WETH), esasen Ether’in (ETH) bir versiyonudur ancak birçok yönden farklılık gösterir. WETH, ERC-20 token standardını destekleyen çeşitli platformlarda ve merkeziyetsiz uygulamalarda (DApp’ler) kullanılabilir. WETH, ETH’ye 1:1 oranında sabitlenmiş olup kolayca dönüştürülebilir. Bu da Ethereum blok zincirinde daha iyi birlikte çalışabilirlik sağlar.
15 Tem 2025
Yeni Başlayanlar
TON explainer thumb
Alt Coin
Web3
Blok Zinciri

Toncoin (TON) Nedir? TON ve Telegram İlişkisi

Telegram, TON Vakfı ile ortaklığını ilk duyurduğunda , Web3’ün geleceği ve ana akımca benimsenmesi için şüphesiz toplu bir heyecan dalgası yarattı. Bunun nedeni, Telegram’ın The Open Network (TON) ve Toncoin’e, Web3 altyapı temelleri için birlikte çalışmak üzere tercih edilen blok zinciri olarak benimsemeyi seçerek bir onay damgası vermiş olmasıdır.
15 Tem 2025
Yeni Başlayanlar
Yield farming and staking
Alt Coin
Staking

Öne Çıkan 10 Hisse Kanıtı Tokeni

Hisse kanıtı (PoS), blok zinciri ağlarında işlemleri doğrulamak ve yeni bloklar oluşturmak için kullanılan bir mutabakat algoritmasıdır. PoS, karmaşık matematiksel bulmacaları çözmek için düğümlere gerek duymaması nedeniyle iş kanıtından (PoW) farklıdır. Bunun yerine, doğrulayıcılar tuttukları kripto para miktarına göre seçilir. Bu da PoS yöntemini PoW’a göre daha enerji tasarruflu ve uygun maliyetli hâle getirir.
15 Tem 2025
Orta Seviye
Daha Fazlasını Görüntüle