Token oluşturma etkinliği (TGE), bir kripto projesinin dijital bir token oluşturması ve uygun kullanıcılara sunması anlamına gelir. TGE’lerde genelde bir değer saklama aracını ifade eden coinlerden ziyade söz konusu kripto projesi veya hizmeti için bir yardımcı token kullanıma sunulur. Bu nedenle TGE’ler bir projenin izlediği yolda önemli bir nokta ve büyümesi için hızlandırıcı nitelikte olabilir.
TGE teriminin tam olarak ne anlama geldiği konusunda bazı karışıklıklar olabilir, çünkü genellikle ilk coin arzı (ICO) terimiyle aynı anlamda kullanılır. Bu yazıda, token oluşturma etkinliğinin ne olduğunu ve TGE’lerin ICO’lardan nasıl ufak nüanslarla ayrıldığını açıklayıp amaçlarını daha ayrıntılı bir şekilde inceleyeceğiz.
Genel Bakış
Token oluşturma etkinlikleri (TGE’ler), genellikle bir proje blok zincirinde oluşturulan ve uygun kullanıcılara sunulan fayda tokenleri içerir.
TGE terimi genellikle ilk coin arzı (ICO) terimiyle aynı anlamda kullanılsa da aralarında bazı ufak farklar vardır. TGE’ler genellikle bir kripto projesinin işlemlerini destekleyen tokenlerin piyasaya sürülmesi anlamına gelirken, ICO’lar genellikle token satışıyla fon toplamak anlamında kullanılır.
TGE’ler genellikle daha fazla kullanıcıyı katılmaya teşvik etmek, uzun vadeli kullanıcılara ödül vermek ve söz konusu tokenin likiditesini artırmak amacıyla bir kripto projesi tarafından başlatılır.
Geçmişte kripto dünyasında, Uniswap, Blast ve Ethena gibi projelerin gerçekleştirdiği bazı TGE etkinlikleri ciddi şekilde ses getirmiştir.
Token Oluşturma Etkinliklerine Genel Bakış
TGE esnasında bir proje, varlıkları kullanıcılara sunmadan önce kendi blok zincirinde tokenler oluşturup proje ekosistemine ve özelliklerine erişmelerini sağlayacaktır. Bununla birlikte kullanıcılar TGE’den önce de projeye katılabilir, mesela tokenler piyasa öncesi sözleşme işlemleri için kullanıma sunulabilir.
Belirtildiği üzere, TGE aracılığıyla piyasaya sunulan tokenlerin genellikle bir kullanım amacı vardır ve bir değer saklama aracı olarak değerlendirilmezler. Ayrıca bu tokenler akıllı sözleşmeler aracılığıyla işlediği için yönetişim, ekosistem içinde ödeme ve stake etme gibi çeşitli amaçlarla programlanabilirler. Merkeziyetsiz uygulamaların (DApp’ler) çoğu, genellikle bir TGE aracılığıyla piyasaya sunulan tokenler üzerine kurulmuş ve bunlara dayanmakta olduğundan bu tür etkinlikler kripto topluluğundan yoğun ilgi görebilmektedir.
Token Oluşturma Etkinliği ve İlk Coin Arzı (ICO) Arasındaki Fark Nedir?
TGE ve ICO arasındaki farklar küçük ama önemlidir. TGE’ler ve ICO’lar genellikle dijital bir varlığı kullanıcılara sunma açısından aynı amacı taşısa da ICO’lar genellikle fon toplama amacıyla düzenlenir. TGE’ler bazen kitlesel fonlama amacıyla düzenlenebilir ancak TGE’lerde genellikle bir kripto projesine erişmek için bir fayda tokeni dağıtılır.
ICO’lar genellikle menkul kıymet olarak değerlendirilebilecek olanlar da dâhil olmak üzere farklı düzenleyici denetimlere tabi olan coinlerin dağıtımını kapsar. Sonuç olarak bazı projeler, dijital varlıklarının ICO yerine TGE olarak kullanıma sunulacağını duyurmaya özen göstererek yerel varlıklarının coin değil, fayda tokeni olduğunu net bir şekilde belirtmektedir.
Projeler Neden Token Oluşturma Etkinliği Gerçekleştirir?
TGE’ler bir projenin izleyeceği yol haritasında önemli bir dönüm noktası olarak birçok amaca hizmet eder.
Katılımı Teşvik Etme
Güçlü bir proje büyük ihtimalle bir TGE etkinliğinden önce erken katılanların ilgisini çekecek olsa da tokenlerin oluşturulması ve piyasaya sürülmesi daha fazla kullanıcıyı katılmaya teşvik edebilir. Tokenlerin dağıtılması, kullanıcıların bir projeye katılmaları için ihtiyaç duydukları temel kaynak olan tokenleri sağlayarak benimsemeyi teşvik eder.
Tokenleri tutmak, akıllı sözleşme mantığına bağlı olarak kullanıcılara çeşitli avantajlar da sağlayabilir. Örneğin token sahipleri projede oy hakkı kazanabilir ve oy sayısı tutulan token sayısına bağlıdır. Aynı zamanda bazı projeler tokenlerin aynı token ödülleri karşılığında ağ üzerinde stake edilmesini sağlayarak, varlık tutanların varlıklarını büyütmelerine imkân tanır.
Yeni Kullanıcılara Ulaşma
TGE’ye olan ilginin artması, yeni varlık tutan kişilerin projenin içinde yer almasını ve büyümesine katkıda bulunmasını sağlar. Birçok kişi, kripto projelerinin başarılı olabilmesi için topluluklarının gücünün çok önemli olduğu konusunda hemfikirdir. Daha fazla kullanıcının ve geliştiricinin olması teoride yepyeni inovasyonları ve bir tokenin değerindeki potansiyel artışı beraberinde getirecektir.
Token Likiditesinin Artırılması
Projeler daha sonra kripto borsalarında işlem görebilecek tokenleri piyasaya sürdüklerinde, TGE’ler likiditeyi artırmak ve daha geniş bir kitleye ulaşmak açısından büyük önem taşır. Likiditenin daha yüksek olması, token fiyatının dengelenmesine yardımcı olarak alıcılar ve satıcılar arasındaki fiyat tespiti sürecini kolaylaştırabilir.
Sermayenin Artırılması
Değinildiği üzere TGE’ler bazen bir projeye sermaye getirilmesine yardımcı olup büyüme ve yeniliği teşvik edebilir. Böylelikle TGE’ler, varlık üretmek ve dağıtmak için blok zinciri teknolojisini kullanarak etkin bir fon toplama yöntemi sunabilir. Bu sayede daha hızlı ve daha güvenli bir şekilde fon toplanabilir.
Bir TGE Nasıl Değerlendirilir?
Yakın zamanda gerçekleşecek bir TGE’yi duyup bu etkinliğe katılmak istiyorsanız, söz konusu projeye zaman ve varlık yatırmadan önce her zaman kendi araştırmanızı yapmanızı tavsiye ederiz. Bir TGE’yi değerlendirdiğinizde durum tespitinizin bir parçası olarak göz önünde bulundurmanız gereken birkaç etmeni sizlerle paylaşıyoruz.
Projenin Teknik Dokümanıyla Başlayın
Bir TGE’nin ne olduğunu anlamak için ilk olarak teknik dokümanı incelenmelidir. Bu önemli belge projenin amacını, hedeflerini, temel teknolojisini, yol haritasını, ekibini ve token ekonomilerini anlamak için gereken tüm bilgileri sağlamalıdır. Teknik dokümanda, konuyla ilgili daha fazla araştırma yapılması için yararlı talimatlar da bulunabilir. Örneğin projenin Web3’ün hangi alanının parçası olduğu ve nasıl katkıda bulunduğu size önemli bir bağlam sağlayacaktır.
Kuruculara Bakın
Projenin nasıl oluşturulduğunu ve geleceğe yönelik beklentilerin neler olabileceğini anlamak için proje kurucularının araştırılması da doğru olacaktır. Alanında yetkin birden fazla deneyimli kurucu, projeyi başarılı bir şekilde ilerletmek için gerçek dünyaya daha az hâkim olan bir ekipten daha donanımlı olabilir. Kurucular geçmişte bu alanda büyük bir başarı elde etmiş mi? Projelerini geliştirmek için ne tür yeteneklerini kullandılar? Bu tür sorular değerli bilgiler edinmenize yardımcı olabilir.
Sosyal Medyada Konuşulanlara Bakın
X veya belirli Telegram gruplarında araştırma yapmak, kripto topluluğunun olası bir TGE’nin dayandığı projeyi nasıl algıladığını anlamak açısından faydalı olabilir. Bu platformlar, içerik bizzat kullanıcılar ve geliştiriciler tarafından oluşturulduğundan genellikle net ve tarafsız bir bakış açısı sunar. Bu topluluklarda aktif rol almak ve doğru soruları sormak, projeye yönelik kapsamlı bir bakış açısı kazanmanıza yardımcı olabilir. Bu sayede projeye katılıp katılmama konusunda karar vermeden önce olumlu ve olumsuz yönleri hakkında tam anlamıyla bilgi sahibi olursunuz.
Risk Durumunu Anlayın
Risk durumunu değerlendirmeye zaman ayırmak, TGE’ye katılıp katılmamaya karar verme açısından faydalı bir adım olabilir. Yani mevcut ve gelecekteki uyumluluk gerekliliklerini ve bunların projeyle nasıl bir ilişkisi olduğunu anlamak için projenin ve genel olarak alanın yasal durumuna bakmanız gerekir. Alanın ne kadar dolu olduğunu ve başlıca rakiplerin kimler olduğunu öğrenmek için rekabet konusunda araştırma yapabilirsiniz.
Kripto Token Oluşturma Etkinliği Örnekleri
Uniswap
2020 yılında kullanıma sunulan merkeziyetsiz borsa Uniswap, 2020 yılının eylül ayında UNI adlı yönetişim tokenini çıkardı. Lansman esnasında bir milyar token çıkarıldı ve dört yıllık bir süre boyunca dağıtılması planlandı, bu süre 2024 yılının eylül ayında sona erdi. UNI tokeninin kullanıma sunulması, varlık sahiplerine projenin yönetişim sürecini üstlenme yetkisi vermiştir. Kullanıma sunulması, katılımcılara kripto varlıklarını dört havuzda değerlendirdiklerinde UNI ödülleri veren bir likidite madenciliği programının kullanıma sunulmasıyla aynı döneme denk gelmiştir.
Blast
Bir Ethereum 2. katman çözümü olan Blast, TGE’sini 26 Haziran 2024’te gerçekleştirdi. Projenin BLAST tokeni dört gün öncesinde blast ana ağında dağıtıldı ve ön mint işlemi gerçekleştirildi. Bu token, Ether veya USDB’yi Blast ağına bağlayan kullanıcılara ve Blast’taki merkeziyetsiz uygulamalarla etkileşimde bulunanlara airdrop şeklinde dağıtıldı. BLAST’ın toplam arzının %17’si TGE kapsamında kullanıcılara airdrop şeklinde dağıtıldı.
Ethena
USDe adlı geleneksel olmayan sentetik dolarını kullanıma sunmasıyla merkeziyetsiz finans alanını altüst eden Ethena, 2 Nisan 2024’te TGE’sini gerçekleştirdi. Proje, Ethena ekosistemindeki çeşitli etkinlikleri tamamlamaları karşılığında kullanıcılara ödül olarak verilen “parçaların” sahiplerine 750 milyon adet ENA yönetişim tokenini airdrop şeklinde dağıtmıştı.
Sonuç
Token oluşturma etkinlikleri, bir projenin izlediği yolda önemli bir noktadır. Daha kapsamlı benimseme, daha yüksek token likiditesi ve olası fon toplama için potansiyel bir hızlandırıcı niteliğindedir. TGE’ler genellikle bir projeye ilk aşamalarında katılan ve ekosistemin büyümesine yardımcı olmak için bağlılık sözü veren kullanıcıları da ödüllendirir. Bu nedenle TGE’ler genellikle bir projenin sonraki adımını ifade ettikleri için kripto topluluğu tarafından büyük ilgi görmektedir. Bir veya birden fazla kripto projesiyle ilgileniyor ve uzun vadede başarılı olacaklarına inanıyorsanız projeye katılmak ve projenin gelişimini desteklemek için potansiyel bir fırsat olarak gelecekteki TGE’leri yakından takip etmenizde fayda vardır.
Dijital varlıkların iç işleyişi ve amaçları hakkında daha fazla bilgi edinmek isterseniz, kendi meme coininizi nasıl oluşturacağınıza ilişkin kılavuzumuza veya yönetişim tokeninin ne olduğunu açıklayan makalemize göz atabilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
Aralarında küçük ama önemli bir fark vardır. TGE’lerde genellikle yönetişim amaçlı kullanılanlar gibi bir fayda tokeni kullanıcılara sunulurken, ICO’lar genellikle geleneksel finans alanındaki ilk halka arza benzer şekilde bir projeye fon toplamak üzere hazırlanır. TGE’ler de fon toplamak için kullanılabilir ancak birçok proje, tokenlerinin bir menkul kıymet olarak görülmesini engellemek için tokenlerini piyasaya TGE ile sürmeyi tercih etmektedir.
TGE’nin (aynı zamanda ICO’nun) ana risklerinden biri likidite havuzlarının boşaltılması (rug pull) olarak bilinen dolandırıcılıklardır. Bu durumda, bir proje sahibi tokenleri kullanıcılara vererek varlığın değerini artırır ve fiyatlar yükseldiğinde pozisyonlarını aniden kapatarak büyük bir kazanç sağlar ve bunun sonucundaki sert fiyat düşüşünden diğer tüm varlık sahipleri etkilenir. Dolayısıyla bir projeye katılmadan önce kapsamlı bir araştırma yapmak, projenin yasallığını ve ilgili ekibin güvenilirliğini kontrol etmek çok önemlidir.
Hayır. Kripto alanında, özellikle de portföyünüzü büyütme konusunda hiçbir garanti yoktur. TGE’lerin çoğunlukla kullanıcılara fayda tokenleri sunmak ve sonuç olarak daha fazla kullanıcıyı ekosisteme katılmaya teşvik etmek için gerçekleştirildiğini unutmayın. Bu noktada genellikle motivasyon, kazanç elde etmekten ziyade ekosistemi herkesin yararına olacak şekilde güçlendirmektir.
Hayır. Tüm projeler TGE gerçekleştirmez çünkü her projenin işleyebilmesi için token gerekmez. Ancak projelerin çoğu, faaliyetlerinin bir parçası olarak tokenleştirmeyi benimsediği için bu alanda TGE’ler ve ilk coin arzlarına sıkça rastlanmaktadır.
© 2025 OKX TR. Ticari amaçla olmaması koşuluyla bu makalenin tamamı çoğaltılabilir veya dağıtılabilir ya da bu makaleden 100 kelimeyi geçmeyen alıntılar kullanılabilir. Makalenin tamamının herhangi bir şekilde çoğaltılması veya dağıtılması hâlinde şu ifadeye açıkça yer verilmesi gereklidir: "Bu makalenin telif hakkı © 2025 OKX TR şirketine aittir ve izin alınarak kullanılmıştır." İzin verilen alıntılarda makalenin adı belirtilmeli ve makaleye atıfta bulunulmalıdır; örneğin "Makale Adı, [varsa yazar adı], © 2025 OKX TR." Bu makaleden herhangi bir şekilde türetilen çalışmalara veya makalenin başka şekilde kullanılmasına izin verilmez.